• nastrzyknięcie/przekrwienie spojówek
• uczucie zatkania nosa lub wyciek surowiczy
• obrzęk powieki
• wzrost potliwości czoła i twarzy (górny kwadrant)
• zwężenie źrenicy
• opadnięcie powieki.

Wymienione objawy są nietypowe dla napadu migreny.⁵

SUNCT i SUNA

Są to bóle całkowicie różne od napadów migreny, jednak nieprawidłowo i naprędce przeprowadzone badanie podmiotowe może skutkować rozpoznaniem migreny.^1-3 SUNCT (short-lasting unilateral neuralgiform headache attacks with conjunctival injection and tearing) to krótkotrwałe napady jednostronnego bólu głowy przypominającego neuralgię z przekrwieniem spojówki i łzawieniem. Zespół SUNCT jest bardzo rzadkim samoistnym bólem głowy. Kryteria rozpoznania obejmują wystąpienie co najmniej 20 napadów pojawiającego się bardzo często (3-200 razy dziennie) jednostronnego, przypominającego pchnięcie nożem lub pulsującego bólu głowy, umiejscowionego w oczodole, ponad oczodołem lub w okolicy skroni i trwającego 5-240 s, któremu towarzyszą przekrwienie spojówki i łzawienie po tej samej stronie.⁹

SUNA (short-lasting unilateral neuralgiform headache attacks with cranial autonomic features) to krótkotrwałe napady jednostronnego bólu o charakterze neuralgii z objawami autonomicznymi, bardzo rzadko spotykane, ale ujęte w najnowszej klasyfikacji. SUNA, podobnie jak SUNCT, należy do trójdzielno-autonomicznych bólów głowy; napad trwa od 2 s do 10 min i zdarza się co najmniej raz w ciągu 30 minut. Bólowi towarzyszą objawy autonomiczne takie jak w SUNCT oraz wyciek z nosa i obrzęk powiek.^8,10

Szyjnopochodny ból głowy

Ból w szyjnopochodnym bólu głowy może obejmować szyję, okolicę potyliczną, okolicę żuchwy, gałek ocznych, ale też ramiona. Ból ma zazwyczaj charakter połowiczy i lokalizację zbliżoną do napadu migreny, jednak głównym objawem zespołu jest jednostronny ból bez zmiany strony. Ból wykazuje umiarkowane nasilenie, jest niepulsujący, może trwać od kilku godzin (tak jak w migrenie) do kilku tygodni. Incydent bólowy prowokowany jest przez ucisk tożstronnej okolicy kręgosłupa szyjnego lub przez utrzymywanie głowy i szyi w niewygodnej pozycji. Zebranie wywiadu od chorego i przebycie urazu typu „biczowego” (whiplash injury) ułatwiają rozpoznanie.

Typowe leczenie przeciwmigrenowe nie zmniejsza dolegliwości bólowych. Następuje to przez wykonanie blokady nerwu potylicznego większego i/lub drugiego/trzeciego korzenia szyjnego po stronie bólu za pomocą środków do znieczulenia miejscowego, takich jak prokaina lub bupiwakaina.^5,6 Szyjnopochodny ból głowy najczęściej jest rozpoznawany u 30-40-latków, z przewagą kobiet. Ze względu na towarzyszące bólowi objawy migrenopodobne szyjnopochodny ból głowy był nazywany migreną szyjną i dlatego też ten rodzaj bólu imituje napad migreny.¹¹

Śródsenny ból głowy

Śródsenny ból głowy (hypnic headache, alarm clock headache) jest rzadkim samoistnym bólem głowy. Do tej pory na całym świecie opisano kilkadziesiąt przypadków tego rodzaju bólu głowy.^12-14 Częstość występowania śródsennego bólu głowy szacuje się na 0,07% populacji ogólnej.¹⁵

Śródsenny ból głowy budzi chorego o tej samej godzinie (pomiędzy 1.00 a 6.00 rano) przynajmniej 15 razy w miesiącu i trwa 15-180 min, rzadziej dłużej. Cechę wspólną z migreną stanowi wybudzanie pacjenta w nocy, jednak kryterium czasowe u większości chorych pozostaje różne. Także lokalizacja bólu nie jest typowa dla migreny. Występuje on zwykle po obu stronach, przeważnie w okolicy czołowej, często jest opasujący, ma umiarkowane lub niewielkie nasilenie. Na ogół nie pojawiają się żadne objawy autonomiczne, lecz wystąpienie nudności lub fotofobii czy fonofobii nie neguje rozpoznania choroby. Konieczne jest wykluczenie innych przyczyn bólu głowy.

W różnicowaniu śródsennego bólu głowy należy brać pod uwagę inne samoistne bóle głowy, które pojawiają się w nocy, w tym napady migreny. Chorują i kobiety, i mężczyźni, choć nieco częściej kobiety w wieku dojrzałym lub starszym (>50 r.ż.).

Samoistny kłujący ból głowy

Samoistny kłujący ból głowy (idiopathic stabbing headache, ice-pick pain) zlokalizowany jest wyłącznie lub przede wszystkim w zakresie unerwienia I gałęzi nerwu trójdzielnego, ma charakter kłujący i trwa sekundy. Najczęściej nawraca w ciągu godzin lub dni. Nie towarzyszą mu żadne objawy, a badania neurologiczne i laboratoryjne nie wykazują odchyleń od stanu prawidłowego. Na ten ból głowy bardzo często chorują osoby z migreną i dlatego samoistny kłujący ból głowy może być mylnie rozpoznawany jako napad migreny.¹⁶

Ból głowy po zjedzeniu lodów

Ból głowy po zjedzeniu lodów (ice-cream headache) powstaje w czasie połykania zimnych pokarmów lub płynów, trwa do 5 min i jest zlokalizowany w okolicy czołowej. Nie towarzyszą mu inne dolegliwości. Występuje rodzinnie lub u osób chorujących na migrenę, z którą może być mylony również w związku ze spożyciem pokarmów, np. lodów, ale czekoladowych lub zawierających orzechy – produkty te są uważane za czynniki wyzwalające napad migreny.¹⁷

Ból głowy związany z działaniem zimna z zewnątrz

Ból głowy związany z działaniem zimna z zewnątrz (cold-stimulus headache) powstaje w wyniku oddziaływania zimna, jest obustronny, promieniuje od szczytu głowy do potylicy i obu skroni. Jego nasilenie zależy od czasu trwania bodźca.¹⁷ Ból pojawia się w ciągu minut od początku narażenia na zimno z zewnątrz, a ustępuje zwykle po zaprzestaniu ekspozycji na zimno (lub noszeniu czapki w mroźne dni). Lokalizacja i czas trwania bólu mogą się pokrywać z kryteriami rozpoznania migreny.

Łagodny ból głowy po gorącej kąpieli

Łagodny ból głowy po gorącej kąpieli (benign hot bath-related headache) to nawracający wielogodzinny (jak w migrenie) ból, który występuje po gorącej kąpieli (łączonej z rozszerzeniem naczyń wewnątrzczaszkowych stwierdzanym w napadzie migreny). W każdym przypadku podejrzenia tej postaci bólu głowy konieczne jest wykluczenie zatrucia tlenkiem węgla.¹⁸