• Kluczowa jest ocena naczyniówki – grubość w lokalizacji poddołeczkowej oraz obecność pachyvessels. W większości przypadków typowe zmiany morfologiczne można uwidocznić na pojedynczym skanie OCT. W razie wątpliwości należy uzupełnić diagnostykę o ICGA.
• Poza klasycznymi skanami horyzontalnymi typu raster warto wykonać skany wertykalne ze względu na większą szansę uwidocznienia grawitacyjnie przemieszczającego się płynu podsiatkówkowego.
• Zawsze trzeba dokładnie ocenić oko towarzyszące. Sytuacje wątpliwe u osób >50 r.ż. z przewlekłymi, zaawansowanymi zmianami mogą być mylone z AMD. Obecność zmian typowych dla tego zaburzenia w drugim oku przybliży nas do prawidłowego rozpoznania.
• Należy dążyć do częstszego wykorzystania autofluorescencji ze względu na charakterystyczne wzory uszkodzeń będące często znakiem naprowadzającym na prawidłową diagnozę. W opinii autorów niniejszego artykułu badanie to jest często pomijane w diagnostyce CSCR, chociaż jest nieinwazyjne i łatwe do przeprowadzenia.

Podsumowanie

Diagnostyka centralnej surowiczej chorioretinopatii oparta jest na obrazowaniu multimodalnym uwzględniającym kilka technik, które dostarczają uzupełniających się informacji na temat morfologii i zaburzeń funkcjonalnych siatkówki, nabłonka barwnikowego i naczyniówki. Wiadomo, że za typowe dla CSCR uszkodzenia nabłonka barwnikowego i siatkówki odpowiadają poszerzone naczynia głębokich warstw naczyniówki (pachyvessels). Trwają dyskusje, czy są to pierwotne zmiany, czy wtórne do zwiększonej grubości twardówki, która wg niektórych badaczy jest początkową zmianą patomorfologiczną w tej chorobie. Identyfikacja czynników ryzyka, takich jak zaburzenia hormonalne, stosowanie niektórych leków i ciąża, może ułatwić prawidłową diagnozę.

Optyczna koherentna tomografia dostarcza kluczowych informacji w wielu przypadkach CSCR. Uwidacznia płyn podsiatkówkowy, zaburzenia nabłonka barwnikowego (zarówno atrofię, jak i PED, a także ogniska hiperplazji) oraz umożliwia ocenę naczyniówki w zakresie jej grubości i występowania pachyvessels. Poza OCT warto przeprowadzić w ramach diagnostyki obrazowej autofluorescencję, która często uwidacznia charakterystyczne zmiany, takie jak hiperautofluorescencyjne pasma wskazujące na migrujący płyn podsiatkówkowy. Angiografia fluoresceinowa służy przede wszystkim do dokładnego zlokalizowania aktywnego miejsca przecieku i jest pomocna w diagnostyce różnicowej przy podejrzeniu obecności ukrytej CNV. Natomiast ICGA jest z założenia badaniem uzupełniającym, które wykorzystuje się w sytuacjach wątpliwych lub w momencie kwalifikacji pacjenta do terapii fotodynamicznej.

Centralna surowicza chorioretinopatia jest złożonym zaburzeniem o szerokim spektrum objawów klinicznych i mnogością obserwowanych nieprawidłowości w badaniach obrazowych. Oczywiście nie każdy przypadek wymaga zastosowania wszystkich omawianych technik obrazowania – ich wybór w procesie diagnostycznym zależy m.in. od obrazu klinicznego, który często nie wpisuje się w typowy, klasyczny obraz choroby, i stopnia zaawansowania zmian.