Pierwszym jest tryb operacji – czy jest to sytuacja nagła (ropień, ropowica okolicy krzyżowo-ogonowej), czy zabieg planowy. Jedynym właściwym postępowaniem w sytuacji nagłej jest nacięcie i drenaż zbiorników ropnych.

Kolejnym czynnikiem decydującym o wyborze metody operacji jest wielkość torbieli i lokalizacja towarzyszących jej przetok skórnych. Planowy tryb zabiegu w takich przypadkach daje możliwość dokładnego dopasowania metody pod względem rozległości i przebiegu cięcia skórnego pozwalającego na usunięcie zmiany w całości.

Trzecim czynnikiem jest charakter choroby – pierwotny lub nawrotowy. W nawrotowych torbielach staramy się unikać stosowania metody, którą pacjent był leczony poprzednio. Pacjenci po kilkukrotnych operacjach trafiają często do chirurgów plastyków, proponujących zazwyczaj metody z przesunięciem płata z uwagi na niewielki odsetek nawrotów.¹¹

Wśród metod operacyjnych można wyróżnić dwie zasadnicze grupy zabiegów:

• metody klasyczne (wycięcie z gojeniem na otwarto lub zszyciem rany w linii pośrodkowej) oraz
• metody zaawansowane (wycięcie z uzupełnieniem ubytku przesuniętym płatem skórnym lub plastyką skóry poza linią pośrodkową).
  
  

Wymienione metody różnią się częstością występowania nawrotów, powikłań oraz czasem potrzebnym do wygojenia rany.

Zarówno nacięcie z drenażem stosowane w stanach nagłych, jak i metody klasyczne powszechnie wykorzystywane przez wiele lat w planowym leczeniu torbieli, nie wymagają szerokiego omówienia. Skuteczność klasycznego wycięcia mierzona liczbą nawrotów oceniana jest jako dość duża.¹² Jednak czas gojenia rany po wycięciu z pozostawieniem do wtórnego gojenia, sięgający czasami 3 miesięcy, nie spełnia oczekiwań pacjentów ani lekarzy. Długi czas wyłączenia z pracy i aktywnego życia spowodował, że chirurdzy coraz częściej sięgają po zaawansowane metody operacji pozwalające skrócić czas gojenia.

Do najczęściej stosowanych metod operacji należy zaliczyć:

• wycięcie równoległe do szpary pośladkowej sposobem Bascoma II
• wycięcie skośne sposobem Suchorskiego
• wycięcie z plastyką skóry płatem romboidalnym i modyfikacje operacji sposobem Limberga
• wycięcie z plastyką skóry sposobem V-Y lub Z
• wycięcie z plastyką przesuniętym płatem Karadakisa.
  
  

Wszystkie wymienione typy operacji mają wspólne założenia: doszczętne wycięcie zmiany oraz zeszycie warstwowe tkanek bez napięcia z zachowaniem należytego ukrwienia w obrębie brzegów rany. Szczelne zeszycie trójwarstwowe rany bez napięcia jest możliwe jedynie po odpowiednim uruchomieniu płata i tkanek bezpośrednio sąsiadujących z przesuwanym płatem. Różnice między poszczególnymi typami zabiegów polegają głównie na sposobie poprowadzenia cięcia, jego rozległości i umiejscowieniu.

Metoda Bascoma II

Niewielkie i nierozgałęzione torbiele zajmujące nieduży obszar skóry okolicy szpary pośladkowej wymagają operacji oszczędzającej. Takie możliwości stwarza operacja sposobem Bascoma II. Polega ona na wykonaniu cięcia równoległego do linii pośrodkowej po jednej ze stron torbieli, a następnie cięcia łukowatego obejmującego torbiel z drugiej strony (ryc. 1).

Rycina 1. Schemat operacji sposobem Bascoma II

Zasadniczym elementem operacji jest uformowanie cięcia tak, by oba wierzchołki rany znajdowały się poza linią pośrodkową po tej samej stronie szpary pośladkowej, co po wygojeniu rany prowadzi do przesunięcia szpary poza tę linię i jednocześnie spłaszczenia rany. Spłaszczenie rany zmniejsza ryzyko wnikania włosów do otwartych porów skóry tej okolicy i zapobiega nawrotowi choroby. Kolejnym etapem po wycięciu zmiany jest uruchomienie płatów skóry pełnej grubości i warstwowe zszycie rany. Zakładamy 3 warstwy szwów: powięziowe, podskórne i skórne, stopniowo zmniejszając napięcie w kolejnych warstwach (ryc. 2).

Według danych z piśmiennictwa oraz własnego doświadczenia autorów czas do pełnego wygojenia rany wynosi średnio 3 tygodnie. Prace na ten temat opublikowane w latach 2008-2012 potwierdzają krótki czas gojenia się rany, a częstość nawrotów nie przekracza 8%.^13,14

Wycięcie metodą Suchorskiego