Leczenie odmy otrzewnowej pochodzenia ginekologicznego jest na ogół zachowawcze.

Idiopatyczne przyczyny odmy otrzewnowej

Przyczyny nagromadzenia się gazu w jamie otrzewnej nie można ustalić w wyjątkowych przypadkach. Odmę otrzewnową uznaje się wówczas za idiopatyczną.

Podsumowanie

  • Nie każde przedziurawienie przewodu pokarmowego jest przyczyną nagromadzenia się wolnego gazu w jamie otrzewnej.
  • Wolny gaz w jamie otrzewnej nie zawsze udaje się uwidocznić w badaniach obrazowych.
  • Odma otrzewnowa nie zawsze jest następstwem przedziurawienia przewodu pokarmowego.
  • Dla każdego z chorych z odmą otrzewnową chirurg musi dobrać właściwe postępowanie, uwzględniając wszystkie dostępne dane – przede wszystkim informacje z wywiadu i wynik badania przedmiotowego, a także rezultaty badań laboratoryjnych i obrazowych.
  • Jeśli stan ogólny pacjenta jest dobry, ból i wzdęcie brzucha są minimalne, a objawy otrzewnowe, gorączka i cechy stanu zapalnego nie występują, postępowanie można ograniczyć do leczenia zachowawczego.
  • W trakcie leczenia zachowawczego należy wielokrotnie powtarzać badanie chorego.
  • Pogorszenie się stanu ogólnego chorego, wystąpienie bólu i wzdęcia brzucha, objawów otrzewnowych, gorączki oraz podwyższenie wartości markerów zapalenia w badaniach laboratoryjnych nakazują podjęcie decyzji o rewizji chirurgicznej jamy brzusznej.

Zalecane piśmiennictwo

• Alley JB, Corneille MG, Stewart RM, et al. Pneumoperitoneum after percutaneous endoscopic gastrostomy in patients in the intensive care unit. Am Surg 2007;73:765-7.

• Bakker J, van Kersen F, Bellaar Spruyt J. Pneumopericardium and pneumomediastinum after polypectomy. Endoscopy 1991;23:46-7.

• Bielecki K, Kamiński P, Klukowski M. Large bowel perforation: Morbidity and mortality. Tech Coloproctol 2002;6:177-82.

• Cancarini GC, Carli O, Cristinelli MR, et al. Pneumoperitoneum in peritoneal dialysis patients. J Nephrol 1999;12:95-9.

• Ćwik G, Solecki M, Ciechański A i wsp. Perforacje w obrębie jelita grubego. Przegl Gastroenterol 2012;7:125-32.

• Daly BD, Guthrie JA, Couse NF. Pneumoperitoneum without peritonitis. Postgrad Med J 1991;67:999-1003.

• Day DL, Ramsay NK, Letourneau JG. Pneumatosis intestinalis after bone marrow transplantation. AJR 1988;151:85-7.

• Ecker MD, Goldstein M, Hoexter B, et al. Benign pneumoperitoneum after fiberoptic colonoscopy. A prospective study of 100 patients. Gastroenterology 1977;73:226-30.

• Gatto NM, Frucht H, Sundararajan V, et al. Risk of perforation after colonoscopy and sigmoidoscopy: a population-based study. J Natl Cancer Inst 2003;95:230-6.

• Hoover EL, Cole GD, Mitchell LS, et al. Avoiding laparotomy in nonsurgical pneumoperitoneum. Am J Surg 1992;164:99-103.

• Jacobs VR, Mundhenke C, Maass N, et al. Sexual activity as cause for non-surgical pneumoperitoneum. JSLS 2000;4:297-300.

• Jones R. Recognition of pneumoperitoneum using bedside ultrasound in critically ill patients presenting with acute abdominal pain. Am J Emerg Med 2007;25:838-41.

• Khan AN. Pneumoperitoneum Imaging. Medscape Reference [Online]; Adres World Wide Web: http://emedicine.medscape.com/article/372053-overview; [dostępne od 20.12.2013].

• Lee CH, Kim JH, Lee MR. Postoperative pneumoperitoneum: guilty or not guilty? J Korean Surg Soc 2012;82:227-31.

• Lin CH, Chen TY, Hsu KC. Pneumoperitoneum, Pneumomediastinum and Subcutaneous Emphysema Following a Colonoscopic Polypectomy. J Med Sci 2011;31:237-9.

• Lohsiriwat V. Colonoscopic perforation: Incidence, risk factors, management and outcome. World J Gastroenterol 2010;16:425-30.

• Lüning TH, Keemers-Gels ME, Barendregt WB, et al. Colonoscopic perforations: a review of 30,366 patients. Surg Endosc 2007;21:994-7.

• Mallas E, Zissis M, Vaos N, et al. Retropneumoperitoneum with pneumoperitoneum after rectal perforation resulting from endoscopic polypectomy. A case report. Ann Gastroenterol 2002;15:78-81.

• Mansy HA, Royston TJ, Sandler RH. Use of abdominal percussion for pneumoperitoneum detection. Med Biol Eng Comput 2002;40:439-46.

• Mezghebe HM, Leffall LD Jr, Siram SM, et al. Asymptomatic pneumoperitoneum diagnostic and therapeutic dilemma. Am Surg 1994;60:691-4.

• Miller RE, Nelson SW. The roentgenologic demonstration of tiny amounts of free intraperitoneal gas: experimental and clinical studies. Am J Roentgenol Radium Ther Nucl Med 1971;112:574-85.

• Mularski RA, Ciccolo ML, Rappaport WD. Nonsurgical causes of pneumoperitoneum. West J Med 1999;170:41-6.

• Mularski RA, Sippel JM, Osborne ML. Pneumoperitoneum: a review of nonsurgical causes. Crit Care Med 2000;28:2638-44.

• Nielsen KT, Lund L, Larsen LP, et al. Duration of postoperative pneumoperitoneum. Eur J Surg 1997;163:501-3.

• Nitvatvongs S. Complication of colonoscopic polypectomy: An experience with 1555 polypectomies. Dis Colon Rectum 1986;29:825-30.

• Schauer PR, Page CP, Ghiatas AA, et al. Incidence and significance of subdiaphragmatic air following laparoscopic cholecystectomy. Am Surg 1997;63:132-6.

• Singh JP, Steward MJ, Booth TC, et al. Evolution of imaging for abdominal perforation. Ann R Coll Surg Engl 2010;92:182-88.

• Spinelli N, Nfonsam V, Marcet J, et al. Postoperative pneumoperitoneum after colorectal surgery: Expectant vs surgical management. World J Gastrointest Surg 2012;4:152-6.

• Taylor R, Weakley F, Sullivan B. Nonoperative management of colonoscopic perforation with pneumoperitoneum. Gastrointest Endosc 1978;24:124-5.

• Teoh AY, Poon CM, Lee JF, et al. Outcomes and predictors of mortality and stoma formation in surgical management of colonoscopic perforations: a multicenter review. Arch Surg 2009;144:9-13.

Do góry