dr hab. n. med. Mariusz Frączek

Szanowni Państwo,

Drogie Koleżanki i Drodzy Koledzy!

Letnie wakacje już minęły. Powracamy do pracy pokrzepieni i wypoczęci. Wrzesień jest szczególnym miesiącem dla chirurgów, obfitującym w ważne wydarzenia. Wielu z nas od 9 do 12 września uczestniczyło w 67 Kongresie Towarzystwa Chirurgów Polskich w Lublinie. W programie zjazdu znalazły się różnorodne tematy: zarówno klasyczna chirurgia ogólna, jak i oddzielne już dyscypliny, takie jak urologia, chirurgia głowy i szyi, torakochirurgia, ginekologia i inne.

Pytań o to, jak właściwie szkolić przyszłych chirurgów, jest wiele. Niezależnie od przyjętych wzorów wciąż popełniamy mnóstwo błędów. Pierwsze podstawowe pytanie dotyczy systemu rekrutacji. Truizmem jest twierdzenie, że zawód chirurga wiąże się nie tylko z wiedzą, ale i z szeroko rozumianymi umiejętnościami psychomotorycznymi. Części z nich można się wyuczyć, ale część stanowi niepowtarzalny system wartości własnych, charakterystycznych dla danego kandydata. Skoro jednak system rekrutacji opiera się wyłącznie na wyniku Lekarskiego Egzaminu Końcowego, to należy założyć, że na specjalizację trafiają przypadkowi pod tym względem kandydaci. W ciągu ostatnich lat zgłosiło się do mnie jako konsultanta wojewódzkiego kilku kierowników specjalizacji, których podopieczni nie radzili sobie z koordynacją czynności manualnych. Pikanterii temu dodaje fakt, że tego typu oceny pojawiają się dopiero po ukończeniu lub tuż przed zakończeniem specjalizacji. Co w takiej sytuacji zrobić? Odrzucić kandydata czy zasugerować mu szkolenie w specjalizacji niezabiegowej można na początku specjalizacji, a nie pod jej koniec. Może więc warto zastanowić się nad zmodyfikowaniem systemu rekrutacji na chirurgię i inne specjalności zabiegowe. W moim przekonaniu minimalnym zakresem takich działań byłby powrót do rozmów kwalifikacyjnych z kandydatami. Odsyłam Państwa do artykułu prof. Marka Dobosza „O niedoskonałościach w szkoleniu młodych chirurgów”, który poświęca temu problemowi więcej uwagi.

Ostre choroby jamy brzusznej należą do podstawowych problemów chirurgicznych. Według statystyk w ciągu doby na każdy oddział chirurgiczny trafia kilku chorych z powodu „ostrych bólów brzucha”. Jeśli choroba będąca przyczyną dolegliwości przebiega klasycznie, to odróżnienie chorych wymagających doraźnej operacji nie jest trudne. W przypadkach bardziej złożonych, nietypowych, nawet doświadczony lekarz może mieć problemy diagnostyczne. Było to przesłanką, by zaproponować doktor Emilii Kudlickiej i prof. Krzysztofowi Bieleckiemu opracowanie tematu „Pułapki diagnostyczne w diagnostyce ostrego brzucha”. Zachęcam Państwa do przeczytania tego artykułu.

O tym, jak bezpiecznie i skutecznie leczyć chorych ze zwężeniem tętnic szyjnych, przeczytają Państwo w artykule prof. Dariusza Janczaka z Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu.

Właściwe wykonanie amputacji u chorego po urazie kończyny jest niezwykle ważne z wielu powodów. Z jednej strony dążymy do zachowania jak największej długości kończyny, a z drugiej do uzyskania kikuta optymalnego do późniejszego protezowania. Biorąc pod uwagę częstość problemu i możliwą poprawę jakości przeprowadzanych amputacji, poprosiłem dr. hab. Grzegorza Szczęsnego z Kliniki Ortopedii i Traumatologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego o przygotowanie dla Państwa fachowego zestawienia praktycznych informacji na ten temat.

Nikogo nie trzeba przekonywać o szkodliwości nadmiernego spożywania alkoholu, niemniej wiedza, jak postępować z alkoholikiem w okresie okołooperacyjnym, nie jest w moim przekonaniu rozpowszechniona. O przedstawienie tego problemu poprosiłem doktor Anielę Głowacz z Kliniki Anestezjologii i Intensywnej Terapii Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus w Warszawie. Komentarz prawny do tego artykułu napisał mec. Radosław Tymiński.

Przewlekła niewydolność żylna dotyczy nawet połowy populacji dorosłych i odsetek ten zwiększa się proporcjonalnie do wieku chorych. Obecne poglądy na powstawanie tego schorzenia, diagnostykę i sposoby postępowania omówił prof. Artur Pupka z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.

Rada Naukowa „Chirurgii po Dyplomie” zwraca wiele uwagi na problemy żywienia chorych leczonych na oddziałach chirurgicznych. Artykuł prof. Macieja Słodkowskiego i dr. Marka Wrońskiego jest kontynuacją dyskusji na ten temat. Tym razem uzasadniamy korzyści płynące z interwencji metabolicznych w trudnych sytuacjach klinicznych.

Wrześniowe wydanie „Chirurgii po Dyplomie” zamyka artykuł doktora Radosława Drozda, który pisze o konsekwencjach braku właściwej zgody na leczenie.

Przekazując w Państwa ręce bieżący numer „Chirurgii po Dyplomie”, wyrażamy nadzieję, że zaprezentowane artykuły Was zainteresują i przyczynią się do uporządkowania, a może i poszerzenia wiedzy.

Życzę Państwu interesującej lektury