Objaw Lesera-Trelata

To nagły wysiew licznych zmian o typie brodawek łojotokowych z towarzyszącym świądem. Związek z nowotworami szacowany jest na mniej więcej 40 proc. i najczęściej są to gruczolakoraki przewodu pokarmowego. Obraz histologiczny zmian jest identyczny jak popularnych brodawek łojotokowych.[1,19]

Erythema gyratum repens

Rumień szybko wędrujący, przebiega z bardzo charakterystycznymi zmianami o charakterze pierścieni lub prążków. Ta choroba również współistnieje z gruczolakorakami przewodu pokarmowego i w 40 proc. z gruczolakorakiem płuc.[1,20]

Rumień nekrolityczny wędrujący

To kolejny zespół paraneoplastyczny. W 80 proc. towarzyszy rzadkiemu typowi wydzielającego guza neuroendokrynnego trzustki (glucagonoma), ale może występować także w przebiegu raka jelita grubego, a u 90 proc. pacjentów stwierdza się cukrzycę. Charakteryzuje się zmianami rumieniowo-pęcherzykowymi z tendencją do obwodowego szerzenia się i złuszczania naskórka, początkowo występuje wokół ust lub w okolicy pachwinowej, w kroczu i szparze pośladkowej. Zmiany ulegają powierzchownej martwicy, a następnie pokrywają się strupami.[1,21]

Pęcherzyca paraneoplastyczna (ryc. 9-10)

Ryc. 9-10. Pęcherzyca paraneoplastyczna.

Choroba zawiera w sobie cechy rumienia wielopostaciowego, liszaja płaskiego i pęcherzycy zwykłej. Występują:

• pęcherze,
• spełzanie naskórka,
• grube strupy na wargach,
• bolesne nadżerki na spojówkach, w okolicy odbytu oraz na narządach płciowych.

Ten rodzaj pęcherzycy cechuje się słabą odpowiedzią na konwencjonalną terapię i towarzyszy nowotworom hematologicznym, mięsakom, a także rakom innych narządów, w tym przewodu pokarmowego.[1,22]

Pemfigoid paraneoplastyczny (ryc. 11-12)

Ryc. 11-12. Pemfigoid paraneoplastyczny.

Choroba objawia się dużymi, dobrze napiętymi pęcherzami oraz swędzącymi wykwitami pokrzywkowatymi. Powyżej 60. r.ż. współwystępowanie złośliwych procesów rozrostowych jest dwukrotnie częstsze, a u kobiet to ryzyko jest jeszcze większe.[1,23]

Dermatomyositis (ryc. 13-14)

Zapalenie skórno-mięśniowe charakteryzuje się zmianami rumieniowymi i obrzękowymi w obrębie twarzy, zwłaszcza powiek (rzekome okulary), a także objawem Gotrona – grudki, rumienie oraz teleangiektazje na grzbietach rąk i nad drobnymi stawami. Dodatkowo pojawia się również rumień na dekolcie i szyi (objaw szala), obserwuje się także zmiany rumieniowe i wybroczyny w obrębie wałów paznokciowych. U 15-30 proc. osób w starszym wieku stwierdza się towarzyszący proces nowotworowy, najczęściej rak jajnika, trzustki, jelita grubego, sutka oraz płuc.[1,24]