5. Znaczny wzrost OB


Rokowanie w twardzinie układowej zależy od obecności i rozległości zmian w narządach wewnętrznych. W postaci ograniczonej jest znacznie lepsze niż w postaci uogólnionej z powodu mniejszej częstości i rozległości zajęcia nerek lub serca. Należy jednak pamiętać, że w postaci ograniczonej twardziny częściej dochodzi do rozwoju ciężkiego nadciśnienia płucnego i marskości wątroby. Rokowanie w indywidualnych przypadkach, zwłaszcza na początku choroby, jest niepewne ze względu na ogromną zmienność przebiegu twardziny układowej. Do czynników pogarszających rokowanie zaliczamy: płeć męską, starszy wiek chorego na początku choroby (>50 r.ż., a zwłaszcza >60 r.ż.), a prawdopodobnie także młodszy wiek (<30 r.ż.), zajęcie nerek, płuc i serca, znaczny wzrost OB oraz niedokrwistość. Najlepszym wskaźnikiem rokowniczym w postaci uogólnionej jest ocena stopnia stwardnienia skóry i rozległości zmian skórnych, określana za pomocą całkowitego wskaźnika skóry, który koreluje z zajęciem narządów wewnętrznych.


Konsultacja: prof. dr hab. med. Witold Tłustochowicz

8. W leczeniu przełomu w zespole rakowiaka nie należy stosować:

1. Glikokortykosteroidów

2. Leków przeciwbiegunkowych

3. Amin katecholowych

4. Analogów somatostatyny

5. Leków przeciwhistaminowych


Leczenie przełomu w zespole rakowiaka ma na celu zablokowanie uwalniania mediatorów z tkanki guza. Można to osiągnąć, stosując leki z grupy analogów somatostatyny, np. oktreotyd. Innymi grupami leków, które znalazły zastosowanie w farmakoterapii tej choroby są: leki przeciwbiegunkowe (np. loperamid), leki przeciwhistaminowe oraz glikokortykosteroidy. Leczenie hipotensji w przełomie rakowiaka polega na szybkim wypełnieniu łożyska naczyniowego krystaloidami oraz dożylnym podaniu hydrokortyzonu i analogu somatostatyny. Pod żadnym pozorem nie należy podawać amin katecholowych, które mogą stymulować komórki guza do uwalniania dużych ilości serotoniny i tachykinin. Podawanie morfiny jest kontrowersyjne, a leczeniem z wyboru w zwalczaniu bólu w okresie pooperacyjnym jest analgezja zewnątrzoponowa.


Konsultacja: prof. dr hab. med. Jacek Jassem

9. Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego z 2009 r. u chorych ze świeżo rozpoznaną cukrzycą typu 2 należy dążyć do osiągnięcia poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1c):

1. ≤7,0%

2. ≤6,1%

3. ≤5,9%

4. ≤7,5%

5. ≤6,5%


W najnowszych wytycznych Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) z 2009 r., zalecenia dotyczące celów kontroli glikemii uległy modyfikacji w stosunku do ubiegłorocznych rekomendacji. U większości chorych na cukrzycę należy dążyć do osiągnięcia poziomu hemoglobiny glikowanej ≤7,0%. Podobne wartości HbA1c są zalecane dla osób w podeszłym wieku. Natomiast rekomendowany poziom hemoglobiny glikowanej u chorych na cukrzycę typu 1 i świeżo wykrytą cukrzycę typu 2 oraz u dzieci i młodzieży wynosi ≤6,5%. U kobiet w ciąży zalecane wartości HbA1c to ≤6,1%. Według wytycznych PTD glikemia na czczo i przed posiłkami powinna wynosić 70-110 mg/dl (3,9-6,1 mmol/l), glikemia 2 h po posiłku podczas samokontroli – <160 mg/dl (8,9 mmol/l), a w odniesieniu do cukrzycy typu 1 i krótkotrwałej cukrzycy typu 2 – <140 mg/dl (7,8 mmol/l).


Konsultacja: dr hab. med. Dariusz Moczulski

Do góry