• Reguły Naegellego (wzór do obliczenia jest dostępny na stronie://www.med.calc.com/pregnacy.html)
• Pomiarów ultrasonograficznych (USG) odległości ciemieniowo-siedzeniowej płodu wykonywanych między 8 a 12 tygodniem ciąży (opracowano na podstawie^3-5).

Jeśli ocena wieku ciążowego określonego na podstawie daty ostatniej miesiączki i wczesnego badania USG różni się, za obowiązujący przyjmuje się wiek określony na podstawie wyniku badania USG.

Należy pamiętać, że precyzja określenia wieku ciążowego we wczesnym badaniu ultrasonograficznym wynosi ±4 dni, natomiast w przypadku jego oceny na podstawie daty ostatniej miesiączki dokładność ta wynosi od -6 do +14 dni. Ocena kliniczna dziecka po urodzeniu może spowodować zmianę oceny wieku ciążowego, zwłaszcza jeśli został on określony na podstawie daty ostatniej miesiączki.

Dojrzałość biologiczna

Noworodki w identycznym wieku ciążowym mogą znacząco różnić się dojrzałością biologiczną. Powinna ona być brana pod uwagę przy podejmowaniu decyzji dotyczących działań resuscytacyjnych po urodzeniu oraz przy ocenie indywidualnego ryzyka zachorowania i zgonu.

Ważną informacją jest masa ciała płodu szacowana na podstawie wieku ciążowego lub badania USG oraz stwierdzana po urodzeniu. Ich porównanie może mieć znaczenie dla ostatecznej oceny dojrzałości noworodka i rozpoznania zaburzeń wewnątrzmacicznego wzrastania płodu. Szacowane masy ciała i obwody głowy pojedynczych płodów męskich i żeńskich w wieku ciążowym 22-25 tygodni zamieszczono w tabelach 1 i 2.⁶

Wskaźniki umieralności i zachorowalności noworodków

Znaczne postępy w opiece perinatalnej spowodowały, że zwiększyła się możliwość przeżycia niedojrzałych noworodków.

Wyniki badań epidemiologicznych dotyczących przeżywalności i długofalowej oceny rozwoju noworodków skrajnie niedojrzałych (od 22 do 25 tygodnia ciąży)^7-18 wskazują, że ryzyko wystąpienia u nich późniejszego uszkodzenia ruchowego i upośledzenia umysłowego jest tym mniejsze im późniejszy wiek ciążowy. Szanse przeżycia i rozwoju noworodków skrajnie niedojrzałych w zależności od wieku ciążowego zamieszczono w tabelach 3 i 4.

Zalecenia dotyczące opieki nad matką i noworodkiem urodzonym na granicy możliwości przeżycia

Sugerowane postępowanie podczas ciąży zagrożonej porodem przedwczesnym przed ukończeniem 26 tygodni wieku ciążowego oraz postępowanie okołoporodowe przedstawiono w tabeli 5.

Przed porodem

Transport in utero, prenatalna podaż kortykosteroidów.

Transport matki do ośrodka perinatalnego powinien być rozważany od 22 tygodnia ciąży zagrożonej, a jest rekomendowany od 23 tygodnia ciąży. Prenatalna podaż kortykosteroidów zalecana jest od 24 tygodnia ciąży wg obowiązującego schematu.^19,20

Cięcie cesarskie.

Decyzję o ukończeniu ciąży lub porodu cięciem cesarskim należy podejmować, biorąc pod uwagę wiek ciążowy, stan zdrowia matki i dziecka oraz sytuację położniczą. Proponowane wskazania do cięcia cesarskiego w zależności od wieku ciążowego zamieszczono w tabeli 5. Należy starannie rozważyć ryzyko i korzyści, jakie cięcie cesarskie stanowi dla matki i dziecka.²¹

Po urodzeniu

Resuscytacja na sali porodowej.

Podczas porodu w przypadku noworodka znajdującego się na granicy możliwości przeżycia na sali porodowej powinien być obecny doświadczony zespół lekarsko-pielęgniarski. Przy podejmowaniu decyzji o postępowaniu należy uwzględnićczynniki prenatalne i stan noworodka bezpośrednio po urodzeniu modyfikujące rokowanie (tab. 6).^22-24

Resuscytacja noworodka z prawidłowo określonym wiekiem ciążowym.