Leczenie choroby podstawowej i jej powikłań

Leczenie poszczególnych chorób prowadzących do powstawania i krwawienia z EV wykracza poza niniejsze opracowanie. Należy jednak zaznaczyć, że u chorych spełniających warunki do przeszczepienia wątroby warto rozważyć taki sposób terapii3.

Do najczęstszych powikłań krwawienia z EV należą5:

  • zachłystowe zapalenie płuc
  • niewydolność wielonarządowa
  • perforacja przełyku
  • encefalopatia wątrobowa.

Po uzyskaniu całkowitej eradykacji żylaków przełyku metodą opakowania kontrolnego zaleca się wykonanie badania endoskopowego po 1-3 miesiącach, a kolejnego po 6-12 miesiącach1-3.

Rokowanie

Krwawienie z EV odpowiada za blisko 1/3 zgonów pacjentów z rozpoznaną marskością wątroby. Uważana za punkt końcowy w ocenie wyników leczenia krwawienia z żylaków przełyku 6-tygodniowa śmiertelność sięga nawet 20-25%2.

Kluczowy wpływ na śmiertelność ma wartość ciśnienia wrotnego, współwystępująca małopłytkowość i zaburzenia układu krzepnięcia (bezpośredni wpływ na uzyskanie samoczynnej lub terapeutycznej hemostazy), a także wyjściowo wysoka klasa zaawansowania hepatopatii wg klasyfikacji Childa-Turcotte'a-Pugha1-3.

Jakie były dalsze losy pacjenta?

Po 9-dniowej hospitalizacji na OIT mężczyzna ponownie został przeniesiony na oddział chorób wewnętrznych. Wdrożono żywienie doustne (początkowo dieta miksowana, następnie cukrzycowa) i rehabilitację ruchową. Przeprowadzono z nim edukację dotyczącą zasad prawidłowo prowadzonej insulinoterapii. Poinformowano go ponadto o kategorycznym zakazie spożywania alkoholu oraz konieczności podjęcia terapii w ramach poradni leczenia uzależnień. Wystawiono skierowanie do poradni chorób wątroby w celu dalszego leczenia w warunkach ambulatoryjnych.

Po 11 dniach od wypisu, ze względu na pogorszenie kontaktu, wezwano ZRM. Chory ponownie został przewieziony na SOR, skąd trafił na oddział chorób wewnętrznych. W chwili przyjęcia był w stanie ogólnym bardzo ciężkim, podsypiający, bez kontaktu słowno-logicznego. W toku przeprowadzonej diagnostyki stwierdzono cechy encefalopatii wątrobowej w przebiegu poalkoholowej niewydolności wątroby. Tym razem jednak w morfologii krwi wartość hemoglobiny pozostawała stabilna i nie obserwowano cech krwawienia z przewodu pokarmowego. W wyniku zastosowania celowanego leczenia11 uzyskano poprawę stanu i chory opuścił oddział o własnych siłach. W okresie między hospitalizacjami przestrzegał całkowitej abstynencji alkoholowej i zobowiązał się do trwania w swym postanowieniu już na zawsze.

ABSTRACT

10,000 beers too many, or bleeding from oesophageal varices as a sequela of liver cirrhosis

Bleeding from oesophageal varices (ICD-10 code I85.0) is one of the most dangerous complications of liver cirrhosis (ICD-10 code K74). The underlying abnormality in this condition is damage to pathological venous plexuses in the oesophagus which develop as a result of portal hypertension. This article discusses the epidemiology, aetiology, pathophysiology, clinical symptoms, diagnostic and therapeutic approach, as well as complications and prognosis in cases of bleeding from oesophageal varices based on the case of a patient with toxic liver injury.

Piśmiennictwo

1. LaBrecque D, et al. Esophageal varices. World Gastroenterol Organ Glob Guidel 2014 (2014):1-14

2. Garcia-Tsao G, Abraldes JG, Berzigotti A, et al. Portal hypertensive bleeding in cirrhosis: Risk stratification, diagnosis, and management: 2016 practice guidance by the American Association for the study of liver diseases. Hepatology 2017;65:310-35

3. Wróblewski E, Dąbrowski A. Zasady leczenia krwawień z żylaków przełyku. Przegląd Gastroenterologiczny 2010;5(3):123-44

4. Zhai M, Long J, Liu S, et al. The burden of liver cirrhosis and underlying etiologies: results from the global burden of disease study 2017. Aging (Albany NY) 2021;13(1):279-300

5. Gajewski Piotr (red.). Interna Szczeklika 2022. Medycyna Praktyczna, Kraków 2022

6. Rosołowski M, Hartleb M, Marek T i wsp. Postępowanie terapeutyczne i profilaktyczne w krwawieniu z żylaków przełyku i żołądka. Prz Gastroenterol 2014;9(2):63-8

7. Stanley AJ, Ashley D, Dalton HR, et al. Outpatient management of patients with low-risk upper-gastrointestinal haemorrhage: multicentre validation and prospective evaluation. Lancet 2009;373(9657):42-7

8. Stanley AJ. Update on risk scoring systems for patients with upper gastrointestinal haemorrhage. World J Gastroenterol 2012;18(22):2739-44

9. Acharya C, Bajaj JS. Current Management of Hepatic Encephalopathy. Am J Gastroenterol 2018;113(11):1600-12

10. Nusrat S, Khan MS, Fazili J, et al. Cirrhosis and its complications: Evidence based treatment. World J Gastroenterol 2014;20:5442-60

11. Tracz A, Grzybowska-Rhéaume A. Zagubiony sommelier, czyli alkoholowe zapalenie wątroby u smakosza wina. Stany Nagłe po Dyplomie 2023;2(7):7-16

Do góry