Tabela 2. Test oceny POChP (CAT – COPD Assessment Test)

Tabela 3. Klasyfikacja spirometryczna POChP wg GOLD

Objawy:

a) małe nasilenie: (mMRC 0-1 lub CAT <10) → chory należy do kategorii A lub C

b) duże nasilenie: (mMRC ≥2 lub CAT ≥10) → chory należy do kategorii B lub D

Obturacja dróg oddechowych:

a) kategoria spirometryczna GOLD 1 lub 2 → chory należy do kategorii A lub B

b) kategoria spirometryczna GOLD 3 lub 4 → chory należy do kategorii C lub D

Przebyte zaostrzenia:

a) ≤1 zaostrzenie/rok, bez hospitalizacji z powodu zaostrzeń → chory należy do kategorii A lub B

b) ≥2 zaostrzenia/rok lub ≥1 hospitalizacja z powodu zaostrzenia → chory należy do kategorii C lub D

W ocenie ryzyka zaostrzeń należy przyjmować największe ryzyko określone na podstawie wyniku spirometrii lub historii przebytych zaostrzeń (np. jeżeli wynik spirometrii wskazuje na małe ryzyko, a chory przebył hospitalizację, kwalifikujemy go do grupy C lub D).

Rycina 2. Klasyfikacja zaawansowania POChP uwzględniająca spirometryczne kryteria nasilenia obturacji (tab. 3), nasilenie duszności według mMRC (tab. 1) lub innych objawów choroby według wyniku testu CAT (tab. 2) i liczbę zaostrzeń w ostatnich 12 miesiącach

Klasyfikacja ta służy jako podstawa wyboru metody leczenia. Nie jest wykładnikiem naturalnej progresji choroby, tzn. w miarę upływu czasu chory nie przechodzi do kolejnych grup (A→B→C→D). Najczęściej wskutek pogorszenia czynności płuc i/lub przebytych zaostrzeń trafia z grupy A lub B do C lub D.

Leki rozszerzające oskrzela

Leki wziewne rozszerzające oskrzela są podstawą zwalczania objawów POChP. Wybór pomiędzy poszczególnymi grupami leków (β2-mimetyk, cholinolityk, teofilina czy terapia kombinowana) zależy od indywidualnej odpowiedzi pacjenta i oceny potencjalnych efektów ubocznych. Bronchodilatatory stosowane są przewlekle w celu zapobiegania objawom lub doraźnie. Leki długo działające są wygodniejsze do stosowania oraz zapewniają długoterminowe złagodzenie objawów w porównaniu z lekami krótko działającymi. Terapia kombinowana poprawia współpracę z pacjentem i zmniejsza ryzyko rozwoju działań niepożądanych w porównaniu z korzystaniem z dwóch oddzielnych preparatów.

Typowe leki stosowane w terapii POChP opisano w tabeli 4.