Znieczulenie regionalne w terapii bólu pooperacyjnego

Techniki anestezji regionalnej, w tym: analgezja nasiękowa miejsca operowanego, blokady obwodowe i blokady centralne, mogą być z powodzeniem stosowane w terapii bólu ostrego, pourazowego czy pooperacyjnego.

Blokady centralne (zewnątrzoponowe, podpajęczynówkowe)

– W tych rodzajach operacji, gdzie można ją zastosować, analgezja zewnątrzoponowa zapewnia skuteczniejsze uśmierzanie bólu pooperacyjnego w porównaniu z pozajelitowym zastosowaniem opioidów i nieopioidowych leków przeciwbólowych.

– Środki znieczulenia miejscowego podawane zewnątrzoponowo poprawiają oksygenację, zmniejszają częstość zakażeń i innych powikłań płucnych w porównaniu z opioidami podawanymi pozajelitowo (poziom wiarygodności I).

– Znieczulenie zewnątrzoponowe w odcinku piersiowym wpływa korzystnie na powrót czynności przewodu pokarmowego (poziom wiarygodności I).

– Znieczulenie zewnątrzoponowe nie wiąże się ze zwiększonym ryzykiem nieszczelności zespolenia po operacjach jelit (poziom wiarygodności I).

– Znieczulenie zewnątrzoponowe w odcinku piersiowym zmniejsza konieczność zastosowania mechanicznej wentylacji u pacjentów z mnogimi złamaniami żeber (poziom wiarygodności I) i zmniejsza częstotliwość występowania zapalenia płuc (poziom wiarygodności II).

– Ryzyko trwałych uszkodzeń neurologicznych związane ze znieczuleniem zewnątrzoponowym jest niskie. Natychmiastowa dekompresja (w ciągu 8 h od pojawienia się objawów neurologicznych) zwiększa prawdopodobieństwo częściowego lub całkowitego powrotu funkcji (poziom wiarygodności IV).

– Emulsja tłuszczowa jest skuteczna w resuscytacji zapaści krążeniowej spowodowanej toksycznym działaniem środków znieczulenia miejscowego. Jednakże należy ją zastosować dopiero po wdrożeniu standardowych zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych i opanowaniu drgawek.

– Okołooperacyjne zastosowanie analgezji zewnątrzoponowej zmniejsza częstotliwość występowania ciężkiego bólu fantomowego.

Ciągła blokada nerwów obwodowych

Coraz powszechniej wprowadzane są techniki znieczuleń ciągłych okołonerwowych i dostawowych oraz ciągłej infiltracji rany operacyjnej. Roztwór leku miejscowo znieczulającego może być podawany w powtarzanych bolusach lub we wlewie ciągłym. Wlew ciągły może być realizowany przy użyciu przenośnej, elektronicznej pompy infuzyjnej lub pompy elastomerycznej z odpowiednimi ogranicznikami przepływu. W obydwu przypadkach są dostępne rozwiązania pozwalające pacjentowi samodzielnie sterować analgezją.

– Ciągła blokada nerwów obwodowych zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia skutków ubocznych w porównaniu z blokadą centralną, która może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak krwiak lub ropień nadtwardówkowy.

– Testy kliniczne wykazały, że po większych operacjach ortopedycznych na kończynach górnych i dolnych ciągłe blokady nerwów obwodowych są tak samo skuteczne jak ciągła blokada zewnątrz-oponowa. Natomiast obie te techniki są bardziej skuteczne niż dożylne podawanie opioidów.

– Regionalna analgezja powinna być również stosowana u pacjentów w ciężkim stanie w celu zmniejszenia ilości i dawek używanych leków sedatywnych i opioidów.

– W porównaniu do analgezji opioidowej, ciągła blokada nerwu (bez względu na lokalizację cewnika) powoduje skuteczniejszą analgezję pooperacyjną i prowadzi do redukcji zapotrzebowania na opioidy oraz ograniczenia, nudności, wymiotów i sedacji (poziom wiarygodności I).

– Ciągłe podawanie środków znieczulenia miejscowego do rany powoduje zmniejszenie bólu podczas spoczynku i aktywności, zapotrzebowania na opioidy, pooperacyjnych nudności i wymiotów oraz czasu hospitalizacji. Satysfakcja pacjenta jest większa oraz nie notuje się zwiększonego wskaźnika zakażenia rany (poziom wiarygodności I).

– Podanie dootrzewnowe środka znieczulającego miejscowo po laparoskopowej cholecystektomii zmniejsza nasilenie wczesnego bólu pooperacyjnego (poziom wiarygodności I).