Układ krążenia

Hipowolemia jest wynikiem zwiększonej przepuszczalności naczyń włosowatych. Dysfunkcja mięśnia sercowego może wynikać z komorowych zaburzeń rytmu serca, których przyczynę stanowią hipoksemia, hipotermia, kwasica, zaburzenia elektrolitowe. Ponadto hipoksemia może spowodować bezpośrednie uszkodzenie mięśnia sercowego, prowadząc do zmniejszenia pojemności minutowej serca.

Również w wyniku tworzącego się nadciśnienia płucnego, wynikającego z uwalniania mediatorów zapalnych w płucach, zwiększa się obciążenie następcze prawej komory, prowadząc do zmniejszenia ukrwienia płucnego oraz wzrostu przeciążenia lewej komory. Mimo że zaburzenia w układzie krążenia są ciężkie, zwykle mają charakter przemijający, w przeciwieństwie do ciężkich uszkodzeń OUN.

Nie należy zapominać, że istnieje pierwotna grupa zaburzeń rytmu serca, w tym zespół LQT, wielokształtny częstoskurcz komorowy zależny od amin katecholowych, które mogą predysponować do prowadzących do zgonu zaburzeń rytmu podczas pływania, wcześniej nie dając żadnych objawów.

Zakażenia

Po opanowaniu u chorego ciężkich zaburzeń metabolicznych i początkowej poprawie u niektórych mogą rozwinąć się objawy zapalenia płuc oraz zakażeń odległych, pozapłucnych narządów, w tym: ropnie mózgu, zapalenie szpiku, tkanek miękkich, zakażenia grzybicze. Zakażenia te zwykle mają charakter podstępny i występują po upływie 30 dni od epizodu zanurzenia. Niekiedy nieodzownym sposobem leczenia może być interwencja chirurgiczna, ponieważ wiele z tych zakażeń nie reaguje na antybiotykoterapię. Najczęstsze patogeny wywołujące ciężkie zakażenia to: grzyby (Pseudallescheria boydii i Scedosporium apiospermum) i bakterie (Burkholderia cepacia). Ponadto zakażeniom sprzyja: aspiracja treści żołądkowej, aspiracja szlamu czy też podtopienie w wodzie z wysoką zawartością chloru (baseny kąpielowe) prowadzące do toksycznego obrzęku płuc. Mimo to profilaktyczna antybiotykoterapia nie okazała się korzystna i nie jest zalecana. Uważne monitorowanie i szybka reakcja na rozwijające się zakażenie bakteryjne czy grzybicze wydają się najskuteczniejszą metodą działania.

Badanie przedmiotowe

U pacjenta po utonięciu z krótkim okresem zanurzenia i szybkim udzieleniem pomocy zwykle nie stwierdza się niepokojących objawów, zaś w sytuacji, w której czas zanurzenia się wydłuża, występują:

• przyśpieszenie oddechu

• duszność

• kaszel

• świszczący oddech

• hipotermia

• wymioty, biegunka

• zaburzenia świadomości

• bezdech

• asystolia (55%)

• częstoskurcz komorowy/migotanie komór (29%)

• bradykardia (16%)