Tlenoterapia

Nasilone objawy krupu, sinica, identyfikacja niewydolności oddechowej (wartości saturacji hemoglobiny tlenem w pomiarze za pomocą pulsoksymetru [SpO₂] poniżej 90-92% i/lub hipoksemia w badaniu gazometrycznym) są wskazaniem do tlenoterapii realizowanej za pomocą maski twarzowej z przepływem tlenu w granicach 4-5 l/min¹².

Jeśli zachodzi konieczność podania adrenaliny w nebulizacji, nebulizator powinien być napędzany sprężonym tlenem, co zapewni ciągłość wymaganej tlenoterapii.

Spokój

Duszność, zwiększone opory wentylacji w przebiegu krupu są czynnikami znacznego niepokoju chorującego dziecka, co z kolei zwiększa u niego wymagania wentylacyjne i jest mechanizmem samonapędzającym się (mechanizm błędnego koła). Z tego względu zalecenie pozostawienia małego dziecka na rękach matki/opiekuna ma duże znaczenie, stwarza możliwość przerwania tego błędnego koła⁶.

Natomiast stosowanie leków uspokajających u dzieci z krupem nie jest zalecane. Środki te mogą bowiem maskować senność wynikającą z niedotlenienia ośrodkowego układu nerwowego w przebiegu niewydolności oddechowej.

Inne metody terapeutyczne

Heliox to mieszanina tlenu (20-30%) i helu (70-80%). Gaz ten ma mniejszą gęstość od powietrza atmosferycznego, dzięki czemu generuje mniejsze opory przepływu i poprawia warunki wentylacyjne, jednak z powodu braku jego dostępności nie jest stosowany w Polsce³¹.

Nawilżanie powietrza otaczającego chorego ani jego schładzanie nie wpływają na przebieg krupu. Z obserwacji autora wynika jednak, że dziecko z krupem przyprowadzone do ambulatorium w zimową, mroźną noc prezentuje mniej nasilone objawy duszności, stridoru, które następnie w miarę przedłużającego się pobytu pacjenta w ogrzanym pomieszczeniu zaczynają wyraźnie narastać.

Ani antybiotykoterapia, ani leki przeciwhistaminowe nie znajdują zastosowania w leczeniu krupu z racji jego etiologii.

W związku z powszechnym stosowaniem steroidów intubacja jest obecnie rzadko wymagana. Jeśli jednak zachodzi potrzeba jej wykonania, wówczas istnieją wskazania do podaży kilku dawek steroidów.

Bakteryjne zapalenie tchawicy

Definicja

Bakteryjne zapalenie błony śluzowej tchawicy (BZT; bacterial tracheitis) prowadzi do zmniejszenia jej drożności, często wymaga nagłej pomocy i zagraża życiu dziecka.

Etiologia

Najczęściej BZT jest wywoływane przez Staphylococcus aureus. U chorych wykrywa się również: paciorkowce z grupy A, Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenes, Moraxella catarrhalis^32,33.

Epidemiologia

BZT jest rzadką chorobą. Jej częstość występowania szacuje się na 0,1:100 000 dzieci na rok. Najwięcej zachorowań odnotowywanych jest w okresie jesienno-zimowym. Obecnie BZT staje się po krupie wiodącą przyczyną przyjęć dzieci na oddział intensywnej terapii z powodu ostrej niedrożności górnych dróg oddechowych¹⁶. Co najmniej połowa chorujących dzieci wymaga intubacji³⁴. Częściej na BZT zapadają chłopcy niż dziewczynki (1,3:1)³⁵.

Patofizjologia

Bakteryjny odczyn zapalny błony śluzowej wraz z jej obrzękiem, obecnością gęstej ropnej wydzieliny, często z wytworzeniem się pseudobłon i zmian martwiczych są przyczynami narastającej obturacji światła tchawicy, co nierzadko wymaga intubacji pacjenta. Proces może poprzedzać infekcja wirusowa – u prawie 1/3 chorych w treści z tchawicy stwierdza się obecność wirusów (grypy, paragrypy, adenowirusów) w badaniu immunoenzymatycznym³⁵. U dzieci z zaburzeniami odporności etiologia mikrobiologiczna może mieć charakter atypowy, nawet grzybiczy^32,33.