Definicje pojęć alergologicznych
Grzegorz Lis
Nadwrażliwość
Nadwrażliwość przejawia się obiektywnymi i powtarzalnymi objawami zapoczątkowanymi ekspozycją na określony bodziec/substancję w zakresie/dawce tolerowanej przez osoby zdrowe.
Należy zwrócić uwagę na obiektywność i powtarzalność objawów w reakcji na bodziec, warunkującą uznanie jej za reakcję nadwrażliwości.
Alergia
Alergia to reakcja nadwrażliwości inicjowana przez mechanizmy immunologiczne.
Reakcje alergiczne mają charakter swoisty i są mediowane przez przeciwciała i komórki. Gdy przeciwciała należą do izotypu IgE, używa się terminu alergia IgE-zależna. Alergia, w której nie wykazano udziału przeciwciał typu IgE, jest nazywana alergią IgE-niezależną (tab. 1).
Jeżeli w reakcjach nadwrażliwości nie wykazano mechanizmów immunologicznych, należy stosować pojęcie „nadwrażliwość niealergiczna” (jak w nietolerancji kwasu acetylosalicylowego).
Atopia
Atopia to osobnicza lub rodzinna tendencja (na ogół ujawniająca się w dzieciństwie lub w okresie młodzieńczym) do syntezy przeciwciał typu IgE przy zwykłej ekspozycji na alergeny, na ogół białka. Obecność swoistych przeciwciał typu IgE przeciw danemu alergenowi nazywana jest uczuleniem na dany alergen.
Termin „atopia” powinien być zarezerwowany dla opisu genetycznej predyspozycji do rozwoju IgE-zależnego uczulenia na alergeny powszechne w środowisku, na które wszyscy są eksponowani, ale nie powoduje to u zdrowych odpowiedzi IgE-zależnej. Określenie „atopia” nie powinno być stosowane, jeśli nie zostanie udokumentowane uczulenie IgE-zależne (metodami in vivo – punktowymi testami skórnymi i/lub in vitro w surowicy krwi).