• lepszym uwidocznieniu otaczających i naciekanych przez guz tkanek

• lepszej możliwości uwidocznienia tylnego dołu czaszki.

MR wykrywa też krew i produkty jej rozpadu w tkankach, niezależnie od tego, czy krwawienie miało charakter ostry, podostry czy przewlekły. Tkankę można jeszcze lepiej uwidocznić po zastosowaniu środków kontrastowych, takich jak gadolin, który przechodzi przez barierę krew-mózg i wzmacnia sygnały pochodzące ze zmian patologicznych. Wadą MR jest długi czas badania i konieczność przeprowadzania go u noworodków i niemowląt w znieczuleniu ogólnym.

Badania dodatkowe

Istotnym badaniem w diagnostyce guzów mózgu jest badanie płynu mózgowo-rdzeniowego, w którym ocenia się:

• liczbę komórek

• zawartość glukozy i białka

• cytologię (obecność komórek nowotworowych)

• biomarkery: α-fetoproteinę (AFP), βhCG

W przypadku guzów o wysokiej złośliwości, głównie medulloblastoma, w sytuacji bardzo zaawansowanej choroby lub masywnego nawrotu wykonuje się badanie szpiku, scyntygrafię kośćca i TK jamy brzusznej ze względu na możliwość uogólnienia się choroby.⁵

Leczenie

Postępowanie chirurgiczne

Równolegle z postępem techniki obrazowej dokonywał się postęp techniki neurochirurgicznej wspomaganej coraz doskonalszymi narzędziami, takimi jak aspiracja chirurgiczna pod kontrolą ultrasonograficzną, laser dwutlenkowowęglowy, neuroendoskopia, śródoperacyjne systemy naprowadzające, elektrokortykografia i monitorowanie potencjałów wywołanych, neuronawigacja, operowanie kierowane obrazem.

Ponadto dokonujący się w tym samym czasie postęp w anestezjologii i intensywnej terapii pozwalał na przeprowadzanie coraz śmielszych i bardziej radykalnych zabiegów. Pojawienie się możliwości wykonywania biopsji stereotaktycznych oraz biopsji endoskopowych pozwoliło na ograniczenie wskazań do traumatycznych dla dziecka biopsji otwartych. Pozwala to obecnie na uzyskanie materiału do badania patomorfologicznego przy znacznie lżejszym i krótszym przebiegu pooperacyjnym niż po biopsjach otwartych. Metoda fenestracji endoskopowej pozwala u niektórych chorych na odbarczanie wodogłowia towarzyszącego nowotworom OUN bez konieczności zakładania klasycznych układów zastawkowych. Celem zabiegu neurochirurgicznego jest:

• maksymalne, bez spowodowania nieodwracalnych uszkodzeń, usunięcie nowotworu

• uzyskanie tkanki do badania patomorfologicznego w najmniej traumatyzujący sposób

• obarczenie podwyższonego ciśnienia wewnątrzczaszkowego

Tabela 2. Chirurgiczno-radiologiczna ocena radykalności zabiegu neurochirurgicznego

Ocenę stopnia resekcji guza, bardzo istotną z punktu widzenia rokowania i planowania leczenia uzupełniającego, przeprowadza się na podstawie oceny neurochirurga wykonującego zabieg oraz MR wykonanego nie później niż 72 godziny po przeprowadzonym zabiegu chirurgicznym (tab. 2).²