Lightheadedness

W praktyce klinicznej najczęściej stwierdza się zawroty głowy typu lightheadedness. Występują one pod postacią szeregu niespecyficznych objawów, takich jak oszołomienie albo dezorientacja, zwykle bez współistniejących istotnych zaburzeń postawy i chodu. Ten typ zawrotów może występować w wielu chorobach psychicznych (zwłaszcza przebiegających z lękiem), zespole hiperwentylacyjnym, niedokrwistości, hipoglikemii, infekcjach, zatruciach, zaburzeniach gospodarki wodno-elektrolitowej i równowagi kwasowo-zasadowej, jako działanie niepożądane leków oraz w urazach głowy⁵.

Vertigo

Układowe zawroty głowy (vertigo) stwierdza się rzadziej, ale są one bardzo ważne z klinicznego punktu widzenia i różnią się od powyższych występowaniem złudzenia ruchu otoczenia (lub ruchu pacjenta względem otoczenia), typowo mającego charakter wirowania. Przyczyna tych zawrotów jest związana z uszkodzeniem błędnika i nerwu przedsionkowego, rzadziej z dysfunkcją ośrodkowych elementów układu przedsionkowego.

Badanie podmiotowe i przedmiotowe (laryngologiczne)

Badanie należy zacząć od zebrania wywiadu, który jest niezastąpionym elementem właściwego rozpoznania. Zgodnie ze schematem opracowanym w Klinice Otolaryngologii, Onkologii Laryngologicznej, Audiologii i Foniatrii UM w Łodzi należy ustalić:

1. Czy uczucie wirowania dotyczy przedmiotów (komponent błędnikowy), czy wirowania własnego ciała (komponent ośrodkowy)?

2. W jakich sytuacjach pojawiły się zawroty głowy (nagle, stopniowo, po urazie, infekcji, zatruciu, po przykrych przejściach itp.)?

3. Czy zawrotom towarzyszą zaburzenia słuchu? Gorsza słyszalność, szum?

4. Czy występują przy zmianie położenia ciała lub głowy? Jako chwilowy zawrót podczas nachylania?

5. Czy doszło do utraty przytomności lub występowały bóle głowy?

6. Czy są trudności w utrzymaniu postawy pionowej?

7. Czy chory chwieje się lub pada? W którą stronę? Czy do tyłu?

8. Czy występuje typowy oczopląs z zaznaczeniem fazy szybkiej i wolnej? (Wyjaśnia lekarz).

9. Czy trudno określić fazę szybką i wolną, a ruchy gałek ocznych mają charakter drgań chaotycznych, niepokoju lub pływania? (Wyjaśnia lekarz).

10. Czy zawroty głowy są stałe, czy okresowe?

11. Czy nasilają się, czy ustępują okresowo?

12. Czy są napadowe? Jeśli są to zawroty napadowe, należy zorientować się w całości napadów (szum, upośledzenie słuchu, zawroty głowy, nudności, wymioty, choroba Méniére’a).

13. Jakie współistnieją choroby (urazy głowy, choroby ucha środkowego, choroby narządu wzroku, choroby odcinka szyjnego kręgosłupa)?

14. Czy były przyjmowane jakieś leki? Jakie? (Na przykład ototoksyczne).