Perforacja oklejona

Perforacja oklejona może ulec samoistnemu wyleczeniu, a gaz nagromadzony w jamie otrzewnej wchłania się w ciągu kilku dni. U chorych bez objawów otrzewnowych gojenie ułatwiają:

• wprowadzenie zgłębnika żołądkowego
• podawanie leków hamujących wydzielanie soku żołądkowego.

Przedziurawienie dolnego odcinka przewodu pokarmowego

Przedziurawienie jelita grubego jest zazwyczaj przyczyną ograniczonego lub rozlanego zapalenia otrzewnej.

Objawy

Objawami choroby są:

• ból brzucha z towarzyszącymi objawami otrzewnowymi
• podwyższenie ciepłoty ciała
• zatrzymanie gazów i stolca.
  
  

Nasilenie objawów zależy od:

• wielkości otworu w ścianie jelita i objętości treści kałowej, która wydostała się z niego
• fazy choroby
• wrażliwości chorego na ból
• stanu układu odpornościowego
• wieku chorego – u osób w podeszłym wieku początkowe objawy mogą być słabiej wyrażone niż u młodych, ale dalszy przebieg bywa dużo cięższy
• podjętego leczenia.
  
  

Jeśli do przedziurawienia ściany jelita doszło w trakcie kolonoskopii, ból brzucha pojawia się w trakcie zabiegu lub bezpośrednio po nim. Trzeba jednak pamiętać, że znieczulenie ogólne w trakcie badania przyczynia się do ujawnienia się objawów z opóźnieniem.

Powikłania

Powikłania przedziurawienia dolnego odcinka przewodu pokarmowego to:

• kałowe zapalenie otrzewnej w następstwie rozlania się treści jelitowej
• sepsa
• zapaść krążeniowa
• niewydolność wielonarządowa.

Leczenie

Chorzy wymagają leczenia chirurgicznego. Metoda operacji zależy od czasu, jaki upłynął od przedziurawienia jelita. Jeśli zabieg podjęto w ciągu pierwszych 24 godzin od zdarzenia, można wykonać operację jednoetapową. U pozostałych chorych konieczne jest wyłonienie przetoki kałowej.

Odma otrzewnowa przebiegająca bez zapalenia otrzewnej

U 5-15% chorych ze stwierdzonym gazem w jamie otrzewnej leczenie chirurgiczne nie jest konieczne. Tzw. niechirurgiczna odma otrzewnowa to uwidocznienie gazu w jamie otrzewnej na RTG jamy brzusznej u chorych, których:

• skutecznie można leczyć zachowawczo
• poddano operacji, ale w trakcie zabiegu nie stwierdzono nieprawidłowości.