Na zdjęciach RTG jamy brzusznej gaz jest widoczny u:

• co najmniej 60% chorych po otwartych operacjach brzusznych
• około 25% chorych po operacjach laparoskopowych.
  
  

Czulszym badaniem jest TK, pozwalająca uwidocznić gaz w jamie otrzewnej u:

• ponad 85% chorych w 3 dobie po operacji
• 50% chorych w 6 dobie po operacji.

Wpływ budowy ciała

W porównaniu z chorymi otyłymi u chorych szczupłych:

• gaz w jamie otrzewnej wykrywa się częściej
• objętość gazu wydaje się większa
• gaz wchłania się wolniej.

Postępowanie

Z czasem objętość gazu zgromadzonego w jamie otrzewnej zmniejsza się. Wyniki seryjnie wykonywanych badań RTG jamy brzusznej świadczą o ustępowaniu pneumoperitoneum:

• w 3 dobie po operacji – u 67% chorych
• w 6 dobie po operacji – u 97% chorych.
  
  

Przedstawione dane ułatwiają ustalenie, czy stwierdzenie gazu w jamie brzusznej po operacji:

• mieści się w granicach normy jako następstwo leczenia chirurgicznego
• jest powikłaniem pooperacyjnym powstałym na skutek:
  – nieszczelności lub rozejścia się zespolenia przewodu pokarmowego
  – jatrogennego uszkodzenia jelita.

Wynik tej oceny jest niezwykle ważny w ustalaniu wskazań do ponownej operacji.

Badania lub zabiegi endoskopowe

Uszkodzenie górnego odcinka przewodu pokarmowego

Większości badań i zabiegów endoskopowych wykonanych w górnym odcinku przewodu pokarmowego towarzyszy ryzyko powstania niechirurgicznej odmy otrzewnowej. Częstość jej występowania po wytworzeniu przezskórnej endoskopowej gastrostomii (PEG – percutaneous endoscopic gastrostomy) wynosi 7-55%, w zależności od ośrodka, w którym badano to zjawisko.

Gaz w jamie otrzewnej pojawia się w następstwie:

• dużego ciśnienia gazów w insuflowanym żołądku
• mikronieszczelności w miejscu wytworzonej gastrostomii.

Radiologiczne objawy odmy otrzewnowej ustępują w ciągu do 7 dni po zabiegu.

Uszkodzenie dolnego odcinka przewodu pokarmowego