Definicja

Sinica to niebieskawe zabarwienie powłok skórnych, błon śluzowych i języka. U noworodków jest to najczęstszy objaw zwiastujący zaburzenia układu krążenia. Wyróżnia się sinicę centralną i obwodową.

Patofizjologia

Od momentu porodu u noworodka obserwuje się wzrost saturacji, która (wg wytycznych Amerykańskiej Akademii Pediatrii z 2010 roku nt. resuscytacji) mierzona na prawej kończynie górnej w 10 minucie życia może wynosić nawet 85%.

Po okresie adaptacyjnym występowanie sinicy zależy od:

• stężenia hemoglobiny

• odsetka hemoglobiny płodowej

• czynników wpływających na przesunięcia krzywej dysocjacji

• pigmentacji skóry.

Sinica centralna

Stężenie hemoglobiny

Sinica centralna jest widoczna, gdy stężenie zredukowanej hemoglobiny wynosi:

• >3 g/dl we krwi tętniczej

• >5 g/dl we krwi włośniczkowej.

Sinica zależy również od całkowitego stężenia hemoglobiny. W policytemii występuje przy wyższych wartościach saturacji, a w niedokrwistości przy niższych. Na przykład u noworodka z saturacją 80%, który ma policytemię – Hb 20 g/dl – stężenie hemoglobiny zredukowanej wynosi 4 g/dl (20% z 20 g/dl) i sinica jest widoczna. U noworodka z taką samą saturacją, który ma niedokrwistość – Hb 10 g/dl – stężenie hemoglobiny zredukowanej wynosi 2 g/dl (20% z 10 g/dl) i sinica nie jest widoczna.

Saturacja, w której sinica zostanie zauważona (przy założeniu, że graniczne dla sinicy stężenie hemoglobiny zredukowanej wynosi 3 g/dl), będzie następująca:

• noworodek z Hb 20 g/dl [(20 – 3) : 20] × 100 = 85%

• noworodek z Hb 10 g/dl [(10 – 3) : 10] × 100 = 70%.

Odsetek hemoglobiny płodowej

Hemoglobina płodowa ma większe powinowactwo do tlenu niż hemoglobina dorosłych, stąd przesunięcie krzywej dysocjacji w lewo (ryc. 1). Oznacza to, że przy danym stężeniu parcjalnym O₂ we krwi (PaO₂) saturacja (SaO₂) u noworodka będzie wyższa aniżeli u dorosłego i odwrotnie przy danej saturacji, np. 80%, PaO₂ u dorosłego wyniesie 45 mmHg, a u noworodka 35 mmHg (ryc. 1).

Czynniki wpływające na przesunięcie krzywej dysocjacji

Na przesunięcie krzywej dysocjacji w lewo dodatkowo mają wpływ:

• zimno

• zasadowica

• zmniejszenie zapasów 2,3-DPG.

W tych stanach dostarczanie tlenu do tkanek jest zwiększone, co powoduje zmniejszenie zawartości hemoglobiny zredukowanej we krwi i tym samym pojawienie się sinicy przy mniejszym PaO₂.

Pigmentacja skóry

U noworodków z ciemnym zabarwieniem skóry sinica jest mniej widoczna, dlatego też ważna i bardziej obiektywna jest ocena zabarwienia języka, błony śluzowej jamy ustnej i płytek paznokciowych.