Metody transportu

Dzięki programom poprawy opieki perinatalnej i optymalizacji opieki okołoporodowej w Polsce opracowano trójstopniowy system opieki nad noworodkiem. Transport noworodka jest bardzo istotnym elementem tego systemu. Wyróżnia się 3 sposoby transportu:

• in utero (przed porodem)

• kołowy (karetką N – specjalistyczna karetka neonatologiczna)

• lotniczy (samolotem lub helikopterem).

Wybór drogi transportu

Za bezpieczne i sprawne przekazywanie noworodków pomiędzy poszczególnymi ośrodkami odpowiada wysokospecjalistyczny system transportu neonatologicznego. Przewiezieniem noworodka powinien zajmować się specjalnie przygotowany zespół transportujący.

Wybór drogi transportu noworodka zależy od:

• regionu

• warunków atmosferycznych

• warunków geograficznych

• odległości.

Zwykle transportuje się noworodki drogą lądową. Jeśli odległość przekracza 100 km lub przewidywany czas transportu wynosi ponad 2 godziny, należy skorzystać z transportu lotniczego.

Najbardziej optymalny jest transport in utero.

Wskazania do transportu karetką N

Wskazania do transportu karetką N dotyczą zasadniczo przewozu chorych noworodków z ośrodka o niższym stopniu referencji do ośrodka wyższego stopnia oraz do oddziałów chirurgicznych, jak również wykonania specjalistycznych badań diagnostycznych czy konsultacji. Czasem transportowane są noworodki z ośrodka o wyższym stopniu referencji do ośrodka niższego stopnia w celu dalszej opieki szpitalnej.

Zespół karetki N jest przygotowany do przeprowadzenia działań reanimacyjnych u noworodka, zapewnienia mu właściwej wentylacji, odbarczenia odmy opłucnej i założenia drenażu ssącego, podania prostaglandyny E₁ (alprostadylu) w celu utrzymania drożności przewodu tętniczego, założenia dostępu żylnego, prowadzenia terapii płynowej.

Wskazania do transportu noworodka karetką N obejmują:

• zaburzenia oddychania niezależnie od przyczyny

• niewydolność oddechową z nadciśnieniem płucnym

• podejrzenie wrodzonej wady serca

• urodzeniową masę ciała <2000 g

• wcześniactwo <35 Hbd

• wady wrodzone wymagające natychmiastowej diagnostyki lub operacji

• zaburzenia neurologiczne

– drgawki

– wylewy śródczaszkowe

– bezdechy

– zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych

• choroby wymagające interwencji chirurgicznej, np.

– perforację przewodu pokarmowego

– niedrożność przewodu pokarmowego

• istotne powikłania okołoporodowe

– niedotlenienie

– ciężki uraz

• konieczność leczenia niedotlenienia okołoporodowego metodą hipotermii

• przetrwałą uporczywą hipoglikemię