Cukrzyca

Definicja

Cukrzyca to grupa chorób metabolicznych, których wspólną charakterystyczną cechą kliniczną jest podwyższone stężenie glukozy we krwi. Przyczyną podwyższonego stężenia glukozy we krwi może być niedostateczne wydzielanie insuliny lub upośledzone działanie insuliny. Konsekwencją jest zaburzony metabolizm węglowodanów, tłuszczów i białek oraz zwiększone stężenie glukozy we krwi.

Obraz kliniczny

Objawy cukrzycy to:

• zwiększone pragnienie
• częste oddawanie moczu
• spadek masy ciała, czasami ze zwiększonym apetytem
• osłabienie
• zaburzenia widzenia.

Podwyższonemu stężeniu glukozy towarzyszy czasem zwiększona skłonność do infekcji.

Ostrymi zagrażającymi życiu powikłaniami cukrzycy są:

• kwasica ketonowa
• nieketonowy zespół hiperosmolarny
• bardzo rzadko kwasica mleczanowa.

Powikłania

Przewlekle podwyższone stężenie glukozy we krwi prowadzi do późnych powikłań cukrzycy, a są to:

• retinopatia cukrzycowa (z niebezpieczeństwem utraty wzroku)
• nefropatia cukrzycowa (prowadząca do schyłkowej niewydolności nerek)
• neuropatia obwodowa (prowadząca do owrzodzenia stopy)
• neuropatia autonomiczna (wywołująca objawy ze strony przewodu pokarmowego, układu moczowo-płciowego, układu krążenia)
• zaburzenia czynności seksualnych
• choroby układu krążenia:
  • cukrzyca przyspiesza rozwój zmian miażdżycowych i zwiększa ryzyko choroby wieńcowej, udaru mózgu i choroby naczyń obwodowych
  • u chorych z cukrzycą częściej niż w populacji ogólnej występuje nadciśnienie tętnicze i zaburzenia gospodarki lipidowej.

Podział cukrzycy według przyczyny

Przyczyna cukrzycy może być różna. Pewne objawy stwierdzane w chwili rozpoznania mogą pomóc w ustaleniu typu choroby. U części osób obraz choroby może pasować jednak do więcej niż jednego typu, co utrudnia klasyfikację. Z praktycznego punktu widzenia w przypadkach trudnych empiryczny dobór odpowiedniego leczenia jest istotniejszy niż samo zakwalifikowanie do określonego typu.

Cukrzyca typu 1 i 2

U większości chorych rozpoznaje się cukrzycę typu 1 lub 2 (inne typy, omówione dalej, są znacznie rzadsze):

• cukrzycę typu 1 charakteryzuje upośledzone wydzielanie insuliny
• w cukrzycy typu 2 stwierdza się upośledzenie działania insuliny i brak dostatecznego kompensacyjnego wzrostu wydzielania tego hormonu.