Wstęp

Wprowadzenie skutecznych leków hipoglikemizujących wydłużyło życie chorych na cukrzycę i ujawniło odległe powikłania cukrzycy, a wśród nich choroby układu krążenia. W cukrzycy typu 2 zaburzenia metaboliczne rozwijają się przez lata, i choć początkowo nie powodują niepokojących objawów klinicznych, w tym czasie narastają ich konsekwencje sercowo-naczyniowe. W chwili rozpoznania cukrzycy typu 2 powikłania naczyniowe występują u ok. połowy chorych. Nie dziwi więc, że często pierwszym objawem cukrzycy jest ostry zespół wieńcowy (OZW).

Cukrzyca jest niezależnym czynnikiem ryzyka chorób układu krążenia i ma związek z przyspieszonym rozwojem miażdżycy, a co za tym idzie – ze zwiększoną częstością zawałów mięśnia sercowego i zgonów. Aterogeneza w cukrzycy przebiega jednak specyficznie. Dotyka w jednakowy sposób zarówno kobiety, jak i mężczyzn, jest bardziej rozsiana i obarczona większą śmiertelnością niż u osób niechorujących na cukrzycę.

Potwierdzenie w badaniach epidemiologicznych związku między cukrzycą a chorobami układu krążenia wywołało szczególne zainteresowanie zagadnieniami z pogranicza diabetologii i kardiologii. W 2001 r. zaczęło ukazywać się pierwsze czasopismo poświęcone zagadnieniom kardiodiabetologicznym: „The British Journal of Diabetes and Vascular Disease”. Powstało międzynarodowe towarzystwo naukowe zajmujące się tymi problemami: International Society of Diabetes and Vascular Disease (ISDVD). Wkrótce potem w Polsce w 2005 r. z inicjatywy prof. I. Kinalskiej powstało Polskie Towarzystwo Kardiodiabetologiczne. Okazało się, że połączenie wysiłków kardiologów oraz diabetologów daje olbrzymie korzyści kliniczne i naukowe. Przejawem takiego współdziałania jest unifikacja stanowisk towarzystw diabetologicznych i kardiologicznych na całym świecie. Szczególny charakter zagrożeń sercowo-naczyniowych w przyjmującej rozmiary epidemii cukrzycy typu 2 wymaga specyficznego podejścia do prewencji, diagnostyki i leczenia.

Epidemiologia

Zachorowalność i chorobowość

Ryzyko chorób układu krążenia u mężczyzn z cukrzycą jest 2 razy wyższe niż u mężczyzn z prawidłową gospodarką węglowodanową, a u kobiet z cukrzycą jest aż 4 razy wyższe niż u kobiet z prawidłową gospodarką węglowodanową.

Częstość cukrzycy w populacji z chorobą wieńcową lub ostrymi stanami kardiologicznymi

U 2/3 pacjentów z chorobą wieńcową stwierdza się któreś z zaburzeń gospodarki węglowodanowej: nieprawidłową glikemię na czczo (IFG), upośledzoną tolerancję glukozy (IGT) lub cukrzycę.