Definicja

Neuroosteoartropatia Charcota (staw Charcota) to szczególna postać zespołu stopy cukrzycowej, w której dochodzi do zniszczenia kości i stawów stopy. Przyczyną jest m.in. neuropatia cukrzycowa i mikrourazy, podejrzewa się też udział czynnika zapalnego. Proces rozpoczyna się od drobnych złamań prowadzących do destrukcji kości stopy, a w rezultacie do utraty jej funkcji podporowej.

Epidemiologia

W Polsce staw Charcota obserwuje się u  0,1-7,5% chorych na cukrzycę. Badania na świecie, w których analizowano radiogramy stóp, potwierdziły cechy stawu Charcota nawet u 29% chorych na cukrzycę. Te różnice wynikają z trudności diagnostycznych.

Staw Charcota może współwystępować z owrzodzeniem. Owrzodzenie obserwuje się nawet u 37% chorych. Ryzyko owrzodzenia u chorych ze stawem Charcota jest 3,5 razy większe niż u osób bez tego schorzenia, często też dochodzi do jego nawrotów.

Patogeneza

Patogeneza stawu Charcota nie jest dokładnie poznana. Istnieje kilka teorii próbujących ją wyjaśnić. Zwraca się uwagę na rolę następujących czynników:

• neuropatii czuciowo-ruchowej, której konsekwencją jest upośledzenie czucia bólu i wibracji, brak odruchów, osłabienie mięśni
• neuropatii autonomicznej, powodującej przecieki tętniczo-żylne i przekrwienie
• mikrourazów: powtarzające się mikrourazy, obciążenie kończyny, mikrozłamania, brak mechanizmów protekcyjnych
• zaburzeń metabolicznych
• osteoporozy
• glikacji kolagenu.