Przeglądasz archiwalną treść publikacji „Wielka Interna. Diabetologia” Zamów najnowsze wydanie
Podyplomie logo dark

Strategia leczenia farmakologicznego cukrzycy

Liliana Majkowska

Wstęp

Od czasu opublikowania wyników wieloletniego prospektywnego randomizowanego, interwencyjnego badania DCCT (Diabetes Complications Clinical Trial), przeprowadzonego z udziałem chorych na cukrzycę typu 1 wiadomo, że dobre wyrównanie cukrzycy istotnie zmniejsza ryzyko rozwoju i progresji nefropatii, retinopatii i neuropatii cukrzycowej. Ryzyko powikłań naczyniowych było w tym badaniu tym mniejsze, im mniejszy był odsetek HbA1c. Będące kontynuacją DCCT wieloletnie obserwacyjne badanie EDIC (Epidemiology of Diabetes Interventions and Complications) wykazało, że dobra kontrola glikemii istotnie zmniejsza także ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych. U leczonych intensywnie uczestników DCCT zmniejszenie ryzyka powikłań o typie makroangiopatii było wyraźne przez wiele lat, i to mimo pogorszenia wyrównania cukrzycy po zakończeniu badania.

Prospektywne interwencyjne Kumamoto Study oraz UKPDS (United Kingdom Prospective Diabetes Study) z udziałem chorych na cukrzycę typu 2 wykazały, że również u nich lepsze wyrównanie cukrzycy istotnie zmniejsza ryzyko powikłań o typie mikroangiopatii, a w mniejszym stopniu także makroangiopatii. Inne badania kliniczne także wskazują, że dobre wyrównanie cukrzycy typu 2 zmniejsza ryzyko powikłań o typie mikroangiopatii. Intensyfikacja leczenia cukrzycy typu 2 wiąże się z niewielkim wzrostem ryzyka hipoglikemii i istotnym wzrostem masy ciała.

W DCCT i UKPDS wykazano, że największe korzyści z intensywnego leczenia odnosili chorzy ze zdecydowanie złym wyrównaniem cukrzycy, u których udało się obniżyć HbA1c <7%. Dalsze obniżanie HbA1c <6% również przynosiło korzyści, jednak wymagało dużego wysiłku i nakładów, zwiększając ryzyko hipoglikemii (zwłaszcza w cukrzycy typu 1).

W badaniu Steno-2 wykazano, że bardzo istotna dla prewencji powikłań naczyniowych cukrzycy typu 2, zarówno o typie mikro-, jak i makroangiopatii, jest interwencja wieloczynnikowa, obejmująca nie tylko wyrównanie glikemii, ale także normalizację ciśnienia tętniczego i profilu lipidowego.

Dane te stały się podstawą wytyczenia celów terapeutycznych w cukrzycy typu 1 i typu 2. Metody ich osiągania w obu typach cukrzycy są zupełnie odmienne, ponieważ różna jest patogeneza, wiek chorych, przebieg kliniczny i współistniejące problemy.

Strategia leczenia cukrzycy typu 1

Cele

Celem leczenia cukrzycy typu 1 jest:

  • zmniejszenie ryzyka rozwoju późnych powikłań naczyniowych o typie mikro- i makroangiopatii
  • zapobieganie kalectwu spowodowanemu przez późne powikłania cukrzycy
  • wydłużenie życia
  • uwolnienie od dolegliwości
  • poprawa komfortu życia
  • zminimalizowanie ryzyka hipoglikemii i innych powikłań terapii.