Wstęp

Definicja, epidemiologia

Definicja. Krwawienia z przewodu pokarmowego charakteryzują się wynaczynieniem krwi do światła przewodu pokarmowego. Krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego to takie, których źródła zlokalizowane są powyżej więzadła Treitza i obejmują przełyk, żołądek oraz dwunastnicę, natomiast wszystkie krwawienia poniżej więzadła Treitza dotyczą dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Krwawienie utajone (bez widocznej krwi w stolcu) można potwierdzić metodami laboratoryjnymi.

Epidemiologia. Krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego są najczęstszymi stanami nagłymi w gastroenerologii i stanowią ok. 80-85% wszystkich krwawień z przewodu pokarmowego, pozostałe 15-20% dotyczą osób hospitalizowanych z powodu krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Zapadalność na krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego wynosi ok. 50-170/100 tys. rocznie, śmiertelność w przebiegu ostrych krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego wynosi 6-11%. Około 25% pacjentów z krwawieniami z górnego odcinka przewodu pokarmowego ma >80 lat. Krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego dotyczą 20-27/100 tys. osób rocznie, śmiertelność sięga 4-10%.

Przyczyny krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego

Najczęściej to:

• wrzód dwunastnicy lub wrzód żołądka (ok. 50-75% wszystkich krwawień)
• zapalenie nadżerkowe (krwotoczne) błony śluzowej, zwykle w następstwie stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, poalkoholowe, spowodowane stresem (ok. 10-20%)
• żylaki przełyku i żołądka, najczęściej w przebiegu nadciśnienia wrotnego w marskości wątroby (ok. 10%)
• zespół Mallory’ego-Weissa (pęknięcie błony śluzowej przełyku w okolicy wpustu po gwałtownych wymiotach)
• owrzodzenia przełyku wikłające chorobę refluksową.