Migotanie przedsionków/trzepotanie przedsionków

Wstęp

Częstość występowania. Migotanie przedsionków (AF) występuje w 1-2% populacji ogólnej. AF jest przyczyną średnio 7% hospitalizacji ze wskazań pilnych i 34% z powodu zaburzeń rytmu serca. Trzepotanie przedsionków odpowiada za 4% przyjęć do szpitala. Epizody trzepotania mogą występować u 25-60% chorych z AF, dwukrotnie częściej u mężczyzn niż u kobiet. AF obserwuje się u 5% osób po 65 r.ż. i 10% po 80 r.ż. Średni wiek chorych z AF wynosi 75 lat. W Polsce liczbę osób z AF szacuje się na 450-550 tys., z trzepotaniem przedsionków – na 20-40 tys. AF zwiększa 6-krotnie ryzyko udaru i jest przyczyną 15-20% udarów. Częstość występowania AF wzrasta wraz ze starzeniem się populacji – o 13% w ostatnich dwóch dekadach.

Czynniki ryzyka. Główne to: niewydolność serca, wady zastawkowe, wady wrodzone, nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, poszerzenie jam przedsionków, przewlekłe serce płucne, otyłość, podeszły wiek (proces starzenia się serca). Inne to: niewydolność nerek, cukrzyca, zespół obturacyjnego bezdechu podczas snu (OBPS), choroby nowotworowe, niedokrwistość, choroby tarczycy, spożywanie nadmiernych ilości alkoholu, choroby psychiczne (depresja).

Podział

W zależności od kolejności epizodu:

• pierwszy napad arytmii: objawowy lub bezobjawowy o nieustalonym czasie trwania

• nawracające AF – gdy wystąpi drugi lub kolejny epizod.

W zależności od czasu trwania:

• napadowe AF – samoistny powrót rytmu zatokowego następuje w ciągu 7 dni (25% chorych); najczęściej (60-70%) epizody te trwają do 48 h

• przetrwałe AF – przez ponad 7 dni nie dochodzi do samoistnego powrotu rytmu zatokowego

• przetrwałe długo trwające AF, trwające ponad rok, gdy jest rozważana kardiowersja

• utrwalone AF – kardiowersja jest nieskuteczna lub z różnych względów niepodejmowana, ew. zapadła decyzja pacjenta i lekarza o pozostawieniu arytmii.

Wyróżnia się także:

• idiopatyczne AF (lone atrial fibrillation) – 12% chorych, wiek najczęściej <60 lat, bez uchwytnej przyczyny; najbardziej prawdopodobne tło genetyczne

• bezobjawowe AF (silent) – pierwszym objawem jest udar lub niewydolność serca.

Obraz kliniczny

Nieregularny, chaotyczny rytm przedsionków o częstości 400-700/min, brak prawidłowego skurczu przedsionków, czego następstwem jest całkowicie niemiarowy rytm komór (najczęściej przyspieszony, ale zależnie od zdolności przewodzenia impulsów przez węzeł przedsionkowo-komorowy może być zwolniony lub prawidłowy).