Wstęp

Definicja. Kwasica ketonowa jest ostrym zespołem zaburzeń przemiany węglowodanowej, tłuszczowej, białkowej, gospodarki wodno-elektrolitowej, wywoływanym przez nagły i znaczny niedobór insuliny, z charakterystyczną obecnością ciał ketonowych w surowicy i w moczu.

Epidemiologia. Kwasica ketonowa często jest pierwszym objawem cukrzycy typu 1, ale może występować w przebiegu każdego typu cukrzycy. Zagrożenie życia występuje zwłaszcza u osób w podeszłym wieku, w schyłkowej niewydolności nerek, w przypadku chorób towarzyszących (zawał mięśnia sercowego, udar mózgu), w ciąży, w hiperglikemii >600 mg/dl ze znacznym odwodnieniem. Śmiertelność wynosi ok. 5%.

Etiologia i patogeneza. Częściowy bądź całkowity niedobór insuliny z towarzyszącym wzrostem stężenia hormonów antagonistycznych do insuliny (glukagon, kortyzol) wywołuje kwasicę ketonową. Niedobór insuliny zwiększa wątrobową produkcję glukozy i ketogenezy, czego następstwem mogą być: glikozuria, odwodnienie (diureza osmotyczna, tachypnoe, wymioty), hiperkaliemia z wewnątrzkomórkowym niedoborem potasu, kwasica ketonowa.

Czynniki sprzyjające rozwojowi kwasicy ketonowej:

• ostre infekcje (zwłaszcza zakażenia ropne)

• przerwanie insulinoterapii (zaprzestanie spożywania posiłków w następstwie choroby przewodu pokarmowego, po spożyciu alkoholu)

• błędy w insulinoterapii (obniżenie dawek insuliny, zagięcie lub wypadnięcie drenu pompy insulinowej)