Wstęp

Dzięki lepszemu rozumieniu patofizjologii i rozwojowi nowoczesnych technik diagnostycznych coraz dokładniej i szybciej potrafimy oceniać zaburzenia układu krwiotwórczego. Wprowadzane są nowe metody diagnostyczne i usprawniane stare, a standaryzacja badań laboratoryjnych pozwala na uzyskiwanie bardziej wiarygodnych i porównywalnych wyników. Ścisłe przestrzeganie zasad pobierania materiałów do badań hematologicznych jest warunkiem rzetelności diagnostycznej, a więc i właściwego leczenia chorób układu krwiotwórczego.

Badania krwi

Pobieranie krwi żylnej

Technika

Właściwa technika pobrania krwi zabezpiecza przed powikłaniami i pozwala na uzyskanie materiału dobrej jakości.

Czynności przygotowawcze

Warunkiem rzetelności badania jest odpowiednie przygotowanie sprzętu i otoczenia (dobre oświetlenie). Probówka musi być oznakowana danymi chorego przed pobraniem materiału do badania. Przygotowanie pacjenta polega na poinformowaniu go o celu i przebiegu badania, zapewnieniu wygodnej i bezpiecznej pozycji (siedzącej z podparciem pleców i kończyny lub leżącej).

Wybór miejsca wkłucia

Optymalne miejsca wkłucia to:

• żyła odpromieniowa
• żyła odłokciowa
• żyła pośrodkowa łokciowa.
  
  

Alternatywnymi miejscami wkłucia są żyły przedramienia i żyły grzbietowej części dłoni.

Należy unikać pobierania krwi z:

• kończyny górnej, po stronie której została wykonana mastektomia (ryzyko powstania lub nasilenia obrzęku limfatycznego)
• kończyny z czynną przetoką tętniczo-żylną do hemodializy
• kończyny, która jest zasiniała, zaczerwieniona, opuchnięta, zakażona powyżej stazy
• miejsc z widocznym obrzękiem, z blizn, znamion, zmian ropnych oraz barwnikowych, oparzeń, odmrożeń
• żył nadmiernie krętych, ruchomych, zbliznowaciałych i stwardniałych lub po przebytym zapaleniu.

Założenie opaski uciskowej (stazy) w celu wywołania zastoju żylnego

Stazę należy umieścić 7-10 cm powyżej zamierzonego nakłucia. Po zaciśnięciu stazy tętno obwodowe powinno być nadal wyczuwalne. Zastój żylny można też spowodować mankietem aparatu do pomiaru ciśnienia tętniczego (trzeba go wypełnić powietrzem powyżej ciśnienia rozkurczowego). Zacisk nie powinien trwać dłużej niż minutę. Wypełnienie żył krwią można zwiększyć, polecając pacjentowi zaciśnięcie dłoni lub wykonanie kilku energicznych ruchów zaciskania i rozluźniania pięści.

Stabilizacja oraz palpacyjna ocena miejsca wkłucia

Należy unieruchomić kończynę i ocenić palpacyjnie naczynie.

Dezynfekcja miejsca wkłucia

Należy nasączyć gazik środkiem dezynfekcyjnym i przecierać miejsce wkłucia, wykonując ruchy z dołu do góry (zgodnie z kierunkiem przepływu krwi), potem rozpylić środek dezynfekcyjny na miejsce wkłucia i odczekać 30-60 sekund do całkowitego jego wy...