Wstęp

Biopsja nerki jest podstawowym badaniem diagnostycznym, pozwalającym na uzyskanie informacji o rodzaju, aktywności i zaawansowaniu procesu chorobowego. Po raz pierwszy przezskórnej biopsji nerki u pacjenta z guzem nerki dokonał Ball w 1934 r. W 1944 r. wykonywał je Alwall, zaniechał jednak nakłuć po śmierci jednego z pacjentów, a wyniki opublikował dopiero w 1952 r. W 1951 r. Paul Iversen i Claus Brun wykorzystali technikę przezskórnej biopsji nerki w diagnostyce zmian nienowotworowych. Minęło jednak wiele lat, zanim biopsja gruboigłowa nerki stała się akceptowaną rutynową techniką diagnostyczną. Uznano, że korzyści mikroskopowej oceny biopunktatu przewyższają ryzyko zabiegu. W 1950 r. wprowadzono nowe techniki: immunomorfologiczną ocenę z użyciem przeciwciał znakowanych fluoresceiną i transmisyjną mikroskopię elektronową. Z czasem przeprowadzano coraz więcej biopsji nerek i ulepszano techniki oceny tkanek, a gromadzone dane umożliwiły skorelowanie zmian histologicznych z obrazem klinicznym.

Wskazania do biopsji nerki

Biopsja nerki jest zasadna, jeśli dostarcza informacji istotnych diagnostycznie, prognostycznie i terapeutycznie. Badania prospektywne wykazały, że wynik biopsji nerki w 44% przypadków zmienia wstępne rozpoznanie, w 57% rzutuje na rokowanie ustalone na podstawie oceny klinicznej, a w 30% wpływa na postępowanie terapeutyczne. Największe rozbieżności pomiędzy rozpoznaniem wstępnym a wynikiem oceny biopunktatu dotyczą glomerulopatii mikroskopowej i klinicznie manifestują się zespołem nerczycowym lub ostrą niewydolnością nerek. Podstawowe wskazania do biopsji nerek wymienia tabela 1.

W niektórych ośrodkach dokonuje się rebiopsji nerki, pozwalających na ocenę skuteczności zastosowanej terapii, zwłaszcza u chorych na nefropatię toczniową. W przypadku nerki przeszczepionej wykonuje się biopsje protokolarne, powtarzane co kilka miesięcy, niezależnie od wyników wskaźników funkcji nerek. Należy podkreślić, że wskazania do biopsji nerek różnią się w poszczególnych ośrodkach, choć najczęściej są to diagnostyka zespołu nerczycowego i ostrej niewydolności nerek oraz upośledzenie czynności nerki przeszczepionej.

Zasady postępowania z pobranym materiałem

Materiał do oceny histopatologicznej pochodzi najczęściej z biopsji przezskórnej gruboigłowej, wykonanej pod kontrolą USG, wyjątkowo z biopsji w czasie chirurgicznego odsłonięcia nerki. Według dzisiejszych standardów oceny materiału dokonuje doświ...

Zabezpieczanie materiału tkankowego

Sposób zabezpieczenia materiału tkankowego zależy od tego, w jakim czasie ma on szanse dotrzeć do pracowni histopatologicznej. Materiał nieutrwalony powinien tam trafić najpóźniej 20 minut od pobrania. Jeśli czas transportu ocenia się na 2-3 godzi...