Wstęp

Regularna aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko zapadalności na choroby układu krążenia (szczególnie na chorobę niedokrwienną serca), zapobiega nadciśnieniu tętniczemu lub opóźnia jego rozwój. Pozwala także utrzymać właściwą siłę mięśni oraz strukturę i czynność stawów, warunkuje prawidłowy rozwój układu kostnego w okresie rozwojowym, a u dorosłych osiągnięcie i utrzymanie szczytowej masy kostnej. Poprawia jakość życia, umożliwiając osobom starszym zachowanie niezależności w życiu codziennym, zmniejsza ryzyko upadków, poprawia nastrój i zmniejsza ryzyko depresji.

Ogólnoustrojowe konsekwencje przewlekłej choroby nerek

W przebiegu przewlekłej choroby nerek dochodzi do zaburzeń ze strony układu krążenia (częstszych niż w populacji ogólnej), niedokrwistości, niedożywienia, osłabienia i zaniku mięśni szkieletowych, neuropatii, nietolerancji glukozy, obniżenia gęstości kości, pogorszenia funkcjonowania psychospołecznego i jakości życia. Wśród pacjentów z przewlekłą chorobą nerek coraz więcej jest chorych na cukrzycę, a 80% tej populacji ma nadciśnienie tętnicze. Ryzyko chorób układu krążenia ma związek z nadciśnieniem, zaburzeniami gospodarki lipidowej i nadwagą. Choroby te są przyczyną >50% zgonów osób leczonych powtarzanymi dializami. Pacjenci w zaawansowanych stadiach przewlekłej choroby nerek są mało aktywni fizycznie, mają znacznie obniżony szczytowy pobór tlenu (VO_2peak) i sami nisko oceniają swoją wydolność fizyczną. Badania wykazują, że wydolność fizyczna w tej grupie w okresie bezpośrednio poprzedzającym dializy osiąga jedynie 70% wydolności zdrowych równolatków prowadzących siedzący tryb życia.

Wpływ choroby nerek na szczytowy pobór tlenu

Po rozpoczęciu dializoterapii następuje dalszy spadek wydolności (do 50-60% normy dla populacji równolatków prowadzących siedzący tryb życia), co wyraża się obniżeniem szczytowego poboru tlenu do 17-28,6 ml/kg/min. Chorzy często skarżą się na zmęczenie oraz zmniejszoną wydolność fizyczną i psychiczną. Zmęczenie psychiczne nie pozwala na pełną koncentrację i nasila senność. To utrudnia wykonywanie codziennych czynności. Skutkiem obniżenia wydolności fizycznej jest wzrost zachorowalności i umieralności.

Niski szczytowy pobór tlenu u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek jest następstwem wielu czynników: niedożywienia, aktywnej infekcji, chorób układu krążenia, a przede wszystkim niedokrwistości, która zmniejsza dowóz tlenu do pracujących mięśni. C...

Inne czynniki

Stwierdzono korelację między stężeniem fosforanów a wydolnością fizyczną. Fosforany są źródłem związków energetycznych związanych z tworzeniem ATP, niezbędnych do skurczu mięśni. Niskie stężenie fosforanów może zmniejszać siłę i kurczliwość mięśni...