Wiadomości podstawowe

Rozpoznawanie nadciśnienia tętniczego u dzieci

W interpretacji wysokości ciśnienia tętniczego u dzieci posługujemy się siatkami centylowymi. W wieku rozwojowym wartości ciśnienia tętniczego zależą bowiem od wieku, płci i wzrostu.

Obecnie stosowane siatki podają wartości ciśnienia skurczowego i rozkurczowego dla dziewcząt i chłopców od 1 do 99 centyla (cc) w odniesieniu do płci, wieku i wzrostu (tab. 1).

Klasyfikacja ciśnienia tętniczego opiera się na podziale stosowanym w 4. Raporcie nt. Diagnostyki i Leczenia Wysokiego Ciśnienia Tętniczego u Dzieci i Młodzieży (The Fourth Report on the Diagnosis, Evaluation, and Treatment of High Blood Pressure in Children and Adolescents).

Zgodnie z nim wyróżnia się:

• prawidłowe ciśnienie tętnicze – wartości <90 centyla dla płci, wieku i wzrostu
• ciśnienie wysokie prawidłowe (stan przednadciśnieniowy) – wartości ciśnienia skurczowego lub rozkurczowego między 90 a 95 cc, a u młodzieży >120/80 (podobnie jak u dorosłych)
• nadciśnienie tętnicze – średnie wartości ciśnienia skurczowego lub rozkurczowego ≥95 cc dla płci, wieku i wzrostu, ocenione na podstawie trzech niezależnych, wykonanych w różnych dniach pomiarów ciśnienia tętniczego; wyróżnia się dwa stopnie nadciśnienia tętniczego:
  • stopień 1 – ciśnienie w granicach od 95 cc (dla płci, wieku i wzrostu) do wartości 99 cc + 5 mmHg
  • stopień 2 – ciśnienie >(99 cc + 5 mmHg)
• nadciśnienie typu białego fartucha – wartości ciśnienia tętniczego w pomiarach wykonywanych przez personel medyczny wynoszą ≥95 cc, ale w pomiarach domowych lub całodobowych (ABPM) mieszczą się <95 cc.

Ze względów praktycznych stosowane są również pojęcia:

• nadciśnienie tętnicze ciężkie – gdy ciśnienie przekracza o ponad 30 mmHg wartość 99 cc dla płci, wieku i wzrostu
• nadciśnieniowy stan pilny – zagrażająca niewydolność narządowa w przebiegu nadciśnienia tętniczego, wymagająca natychmiastowej interwencji
• nadciśnieniowy stan nagły – dokonane lub dokonujące się uszkodzenia narządowe w przebiegu nadciśnienia tętniczego, z niewydolnością narządową i objawami encefalopatii.