Definicja

Według WHO o biegunce mówimy, jeżeli dziecko do 2 r.ż. karmione sztucznie lub w sposób mieszany oddaje trzy lub więcej płynnych lub półpłynnych stolców w ciągu doby. Bez względu na wiek i sposób karmienia biegunkę definiujemy jako znamiennie zwiększoną częstotliwość oddawania stolca w porównaniu z poprzednim okresem lub zmianę konsystencji stolca na półpłynną lub płynną. Biegunkę rozpoznajemy zawsze w przypadku „stolca patologicznego”, np. z krwią, ropą lub dużą ilością śluzu.

Ostra biegunka trwa krócej niż 14 dni (zwykle 5-10 dni), o biegunce przewlekłej mówimy, gdy trwa dłużej niż 14 dni.

Przyczyny

Najczęstszą przyczyną ostrych biegunek są zakażenia (tab. 1).

Diagnostyka

Wywiad

Zbierając wywiad, należy zapytać:

• kiedy wystąpiły pierwsze objawy (początek ostry czy stopniowy)
• w jakich okolicznościach pojawiła się biegunka
• jak długo trwa
• jakie jest nasilenie objawów (częstotliwość stolców, wymioty, śluz/krew w stolcu)
• czy dziecko pije (czy pije tak jak zwykle, więcej czy mniej)
• czy dziecko oddaje mocz (czy oddaje go mniej niż zwykle, czy tyle samo).
  
  

Biegunce mogą towarzyszyć:

• ogólne osłabienie
• objawy ze strony układu oddechowego
• objawy ze strony OUN (apatia, senność)
• gorączka
• kurczowe bóle brzucha.

Badanie przedmiotowe

W badaniu przedmiotowym należy zwrócić szczególną uwagę na:

• stan nawodnienia
• badanie brzucha
• ocenę diurezy.

Stan nawodnienia

Największym zagrożeniem dla zdrowia jest utrata wody oraz zaburzenia gospodarki elektrolitowej. Zwłaszcza u dzieci <5 r.ż. biegunki szybko doprowadzają do zagrażającego życiu odwodnienia.