Wiadomości podstawowe

Definicja

W dosłownym znaczeniu odwodnienie oznacza stan będący wynikiem utraty wody. W praktyce klinicznej izolowana utrata wody zdarza się rzadko, przeważnie niedobór dotyczy zarówno wody, jak i elektrolitów.

Przyczyny

Najczęstsze przyczyny odwodnienia przedstawia tabela 1.

Najczęstszą przyczyną odwodnienia, szczególnie w 1 r.ż., jest ostry nieżyt żołądkowo-jelitowy. Zapotrzebowanie wodne jest w tym wieku najwyższe i wynosi przeciętnie 150 ml/kg/24 h, dlatego niemowlęta odwadniają się szybciej niż starsze dzieci.

Diagnostyka

Należy ocenić stopień odwodnienia (p. dalej) oraz zlecić następujące badania:

• badania krwi
  • jonogram, gazometrię (czy mamy do czynienia z zaburzeniami elektrolitowymi, które trzeba wyrównać, czy pacjent ma zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej)
  • stężenie glukozy we krwi (np. pod kątem poliurii w przebiegu cukrzycy)
  • stężenie mocznika i kreatyniny we krwi (ocena wydolności nerek)
  • stężenie białka całkowitego i albuminy we krwi (warunkuje ciśnienie onkotyczne, kluczowe w równowadze wodnej)
  • morfologię krwi obwodowej
• badanie ogólne moczu (ciężar właściwy)
• ewentualnie inne w zależności od oceny klinicznej.