Przeglądasz archiwalną treść publikacji „Stany Nagłe. Pediatria” Zamów najnowsze wydanie
Podyplomie logo dark

Dziecko z gorączką

Marcin Tkaczyk, Anna Krakowska

Definicja

Gorączka jest fizjologicznym mechanizmem zwalczania zakażenia. O gorączce mówimy, jeżeli temperatura ciała przekroczy wartość:

  • 38°C (mierzona w odbycie lub przewodzie słuchowym zewnętrznym)
  • 37,8°C (mierzona w jamie ustnej)
  • 37,2°C (mierzona pod pachą).

Należy rozróżnić gorączkę i hipertermię. Hipertermia nie zależy od ośrodka termoregulacji, może być skutkiem: nadmiernego generowania ciepła endogennego (np. w nadczynności tarczycy), niewystarczającej utraty ciepła (np. zbyt ciepłe ubieranie niemowląt), zbyt długiej ekspozycji na wysoką temperaturę otoczenia.

Wiadomości podstawowe

Gorączka jest najczęstszym powodem zgłaszania się rodziców z dzieckiem do lekarza, zarówno w lecznictwie ambulatoryjnym, jak i szpitalnym.

Szczególnie niebezpieczna jest gorączka:

  • u noworodków i niemowląt do 3 m.ż. (>38,5°C)
  • niereagująca na leczenie przeciwgorączkowe
  • przebiegająca z drgawkami.

Ponadto jeżeli gorączce towarzyszą zmiana sposobu oddychania, zmiana wyglądu i zachowania lub inne objawy niepokojące rodziców, niezbędna jest konsultacja z lekarzem.

Patofizjologia

Gorączka jest efektem przestawienia ośrodka termoregulacji na wyższą temperaturę, w związku z czym zachodzą fizjologiczne zmiany podnoszące temperaturę ciała.

W czasie gorączki zwiększa się produkcja ciepła, zużycie tlenu (przy temperaturze ciała >39°C zapotrzebowanie na tlen wzrasta o 20%), produkcja dwutlenku węgla, zapotrzebowanie organizmu na płyny (o 15% na każdy 1°C wzrostu temperatury ciała), prz...