Dziecko z gorączką
Marcin Tkaczyk, Anna Krakowska
Definicja
Gorączka jest fizjologicznym mechanizmem zwalczania zakażenia. O gorączce mówimy, jeżeli temperatura ciała przekroczy wartość:
- 38°C (mierzona w odbycie lub przewodzie słuchowym zewnętrznym)
- 37,8°C (mierzona w jamie ustnej)
- 37,2°C (mierzona pod pachą).
Należy rozróżnić gorączkę i hipertermię. Hipertermia nie zależy od ośrodka termoregulacji, może być skutkiem: nadmiernego generowania ciepła endogennego (np. w nadczynności tarczycy), niewystarczającej utraty ciepła (np. zbyt ciepłe ubieranie niemowląt), zbyt długiej ekspozycji na wysoką temperaturę otoczenia.
Wiadomości podstawowe
Gorączka jest najczęstszym powodem zgłaszania się rodziców z dzieckiem do lekarza, zarówno w lecznictwie ambulatoryjnym, jak i szpitalnym.
Szczególnie niebezpieczna jest gorączka:
- u noworodków i niemowląt do 3 m.ż. (>38,5°C)
- niereagująca na leczenie przeciwgorączkowe
- przebiegająca z drgawkami.
Ponadto jeżeli gorączce towarzyszą zmiana sposobu oddychania, zmiana wyglądu i zachowania lub inne objawy niepokojące rodziców, niezbędna jest konsultacja z lekarzem.
Patofizjologia
Gorączka jest efektem przestawienia ośrodka termoregulacji na wyższą temperaturę, w związku z czym zachodzą fizjologiczne zmiany podnoszące temperaturę ciała.
W czasie gorączki zwiększa się produkcja ciepła, zużycie tlenu (przy temperaturze ciała >39°C zapotrzebowanie na tlen wzrasta o 20%), produkcja dwutlenku węgla, zapotrzebowanie organizmu na płyny (o 15% na każdy 1°C wzrostu temperatury ciała), prz...