Definicja

Niewydolność krążenia to zespół objawów klinicznych spowodowanych zaburzeniem hemodynamicznej czynności serca, prowadzący do upośledzenia perfuzji narządów wewnętrznych w stopniu uniemożliwiającym zabezpieczenie ich bieżących potrzeb metabolicznych.

Patofizjologia

Upośledzenie perfuzji narządów w niewydolności krążenia jest następstwem zmniejszenia pojemności minutowej serca (rzutu serca), która zależy od objętości wyrzutowej i częstości pracy serca. W wyniku postępujących zaburzeń ukrwienia narządów dochodzi do uruchomienia mechanizmów kompensacyjnych (aktywacja układu adrenergicznego i układu renina-angiotensyna-aldosteron, uwalnianie czynników natriuretycznych, obwodowa redystrybucja krwi), które z czasem ulegają wyczerpaniu, co prowadzi do wtórnej dekompensacji układu krążenia.

Im młodsze dziecko, tym większe zapotrzebowanie metaboliczne, a mniejsze rezerwy hemodynamiczne serca. Z tego względu u małych dzieci dekompensacja układu krążenia może postępować szybciej niż u starszych dzieci.

Epidemiologia

Częstość występowania niewydolności krążenia u dzieci nie jest dokładnie znana. W 90% przypadków stan ten rozwija się w pierwszym roku życia w wyniku dekompensacji wrodzonych wad serca. Częstość występowania niewydolności krążenia spowodowanej innymi przyczynami niż wrodzone wady serca została oszacowana na ok. 0,9/100 000 dzieci i młodzieży do 16 r.ż.