Przeglądasz archiwalną treść publikacji „Stany Nagłe. Pediatria” Zamów najnowsze wydanie
Podyplomie logo dark

Ostra ataksja u dzieci. Problemy dla pediatry w izbie przyjęć i na oddziale pomocy doraźnej

Janusz Wendorff

Ataksja nie jest chorobą, a objawem neurologicznym, często stwierdzanym przez pediatrów na oddziałach doraźnej pomocy, w izbach przyjęć, na oddziałach zakaźnych i toksykologicznych, ale również w ambulatorium. Stanowi najczęstsze powikłanie neurologiczne ospy wietrznej (1 na 4 tys.).

! Każde dziecko z objawami ostrej ataksji powinno być przyjęte do szpitala.

Wiadomości podstawowe

Ataksja obejmuje:

  • zaburzenia ruchu wynikające z braku właściwej koordynacji skurczu i rozkurczu mięśni (agonistów, antagonistów)
  • dysmetrię
  • dekompozycję ruchu
  • drżenie zamiarowe
  • dysdiadochokinezę (zaburzenia ruchów naprzemiennych).

Ataksja może być objawem uszkodzenia:

  • móżdżku (półkuli [objawy po stronie uszkodzenia] lub robaka [objawy obustronne])
  • dróg czucia głębokiego – ataksja czuciowa, tylnosznurowa
  • dróg móżdżkowo-czołowych i ośrodków czołowych.

Obraz kliniczny

! Najwyraźniejszym i najwcześniejszym objawem ataktycznym są zaburzenia chodu. Chód ataktyczny to chód na szerokiej podstawie, z pochylaniem się i chwianiem. Dziecko sprawia wrażenie, jakby odczuwało lęk przed upadkiem.

Uszkodzenie półkuli móżdżku:

  • tendencja do zbaczania w kierunku uszkodzonej półkuli
  • hipotonia mięśniowa w kończynach po stronie uszkodzenia
  • dysmetria po stronie uszkodzenia.

Uszkodzenie robaka móżdżku:

  • dziecko nie jest w stanie stać w bezruchu, nawet rozstawiając stopy
  • dziecko wykonuje ruchy tułowiem i głową do przodu i do tyłu.

Uszkodzenie dróg czucia głębokiego:

  • ataksja kończyn, często z przewagą kończyn dolnych
  • zaburzenia czucia wibracji
  • charakterystyczne jest nasilenie objawów przy zamknięciu oczu.