Wstęp

Hemothorax to termin oznaczający obecność krwi w jamie opłucnej.

Krew najczęściej pochodzi z uszkodzonych w wyniku urazu naczyń ściany klatki piersiowej lub struktur anatomicznych wewnątrz klatki piersiowej. Hemothorax bez związku z urazem występuje zdecydowanie rzadziej i może mieć różnorodne przyczyny. Cechą różnicującą hemothorax od krwistego płynu jest hematokryt płynu. Właściwe i szybkie rozpoznanie urazowego hemothorax jest istotne zwłaszcza u osób po wypadkach, najczęściej z urazami wielonarządowymi, w 60% których występują także urazy klatki piersiowej.

Etiologia

Przyczyny hemothorax obejmują:

• uraz:
  • tępy
  • penetrujący (w tym również z przyczyn jatrogennych, np. powikłań zabiegów w obrębie klatki piersiowej)
• stany nieurazowe lub spontaniczne:
  • nowotwory (pierwotne i przerzutowe)
  • defekty układu krzepnięcia (małopłytkowość, hemofilia, stosowanie leków przeciwzakrzepowych)
  • zatorowość płucną
  • rozedmę
  • gruźlicę
  • endometriozę
  • przetoki tętniczo-żylne
  • zespół Rendu-Oslera-Webera (wrodzona teleangiektazja krwotoczna)
  • patologie naczyniowe wewnątrz klatki piersiowej (tętniaki aorty piersiowej, tętniaki tętnicy piersiowej wewnętrznej)
  • wewnątrzpłatowe i pozapłatowe sekwestracje płuc
  • patologie w obrębie jamy brzusznej (torbiel rzekoma trzustki, tętniak tętnicy śledzionowej, hemoperitoneum).

Patofizjologia

Objawy hemothorax zależą od ilości wynaczynionej krwi oraz od czasu, w jakim to nastąpiło. Utrata krwi i jej gromadzenie się w jamie opłucnej wywołuje objawy zaburzeń hemodynamicznych i oddechowych.

Zaburzenia hemodynamiczne

Utrata <750 ml krwi u 70-kilogramowego mężczyzny zwykle nie powoduje znaczących objawów hemodynamicznych. Utrata od 750 ml do 1500 ml prowadzi szybko do objawów wstrząsu hipowolemicznego, np. tachykardii, tachypnoe, spadku ciśnienia tętniczego. Pełnoobjawowy wstrząs hipowolemiczny występuje zwykle przy utracie >30% krwi (1,5-2 l). W jamie opłucnej dorosłego człowieka mogą zmieścić się 4 l litry krwi, czasami nawet więcej.

Zaburzenia oddechowe

Gromadząca się w jamie opłucnej krew wypełnia przestrzeń, którą fizjologicznie zajmuje rozprężające się w czasie cyklu oddechowego płuco. Jeśli zgromadzona krew osiągnie odpowiednią objętość, następuje mechaniczny ucisk płuca i niedodma, niekiedy ...

Brak drenażu krwi z jamy opłucnej może doprowadzić do powstania ropniaka opłucnej lub fibrothorax.