Wstęp

Zmiany patologiczne rozwijające się w śródpiersiu mają heterogenny charakter ‒ w przestrzeni tej mogą się pojawiać różnorodne guzy. Wiele z nich ma tendencję do zajmowania określonych przedziałów śródpiersia, dlatego w diagnostyce różnicowej istotne jest umiejscowienie guza i wiedza o częstości występowania poszczególnych patologii.

Po wykryciu guza śródpiersia należy wdrożyć procedury diagnostyczne pozwalające określić jego etiologię i stopień miejscowego zaawansowania. Właściwe rozpoznanie pozwala zaplanować strategię leczenia. Trzeba pamiętać, że nawet łagodne zmiany w śródpiersiu może cechować złośliwość miejscowa, wynikająca z ucisku istotnych struktur przez rozrastający się guz. Niekiedy prowadzi to do poważnych powikłań, ze zgonem włącznie.

U 90% chorych z guzem śródpiersia możliwa jest resekcja chirurgiczna, przy czym:

• niemal 60% tych zmian stanowią guzy neurogenne, grasiczaki oraz torbiele
• około 30% przypadków to chłoniaki, potworniaki oraz ziarniniaki.
  
  

Pozostałe 10% chorych nie jest leczonych chirurgicznie ‒ dotyczy to guzów leczonych za pomocą chemio- bądź radioterapii oraz zmian naczyniowych (w większości tętniaków).

Definicje

Nieprawidłowa masa w śródpiersiu

Pod pojęciem nieprawidłowej masy w śródpiersiu należy rozumieć zmianę patologiczną uwidocznioną w badaniu rentgenowskim (RTG) lub tomografii komputerowej (TK). Zmiany takie miewają różną etiologię, a ich obraz nakładający się na cień śródpiersia w klasycznym rentgenogramie może powodować zacienienie przypominające guz śródpiersia.

Pseudoguzy śródpiersia

Zmiany, które w obrazie klinicznym i radiologicznym przypominają guzy śródpiersia, to:

• anomalie układu naczyniowego i serca
• zmiany wywodzące się z szyi, np. wole zamostkowe tarczycy, rzadki wodniak szyi (cervical hygroma)
• zmiany wywodzące się z obszaru podprzeponowego, np. przepukliny wrodzone i nabyte, torbiele rzekome trzustki
• zmiany wywodzące się z innych organów, np. przerzuty raka płuca i przełyku do węzłów chłonnych śródpiersia
• zmiany wywodzące się ze ściany klatki piersiowej lub kręgosłupa, np. ropnie przykręgosłupowe, przepuklina oponowa, chordoma
• tkanki położone ektopowo.

Guzy śródpiersia

Guzy śródpiersia najprościej można podzielić na pierwotne i wtórne. Wśród pierwotnych wyróżnia się nowotwory łagodne i złośliwe, torbiele i inne zmiany nienowotworowe.

Pierwotne guzy śródpiersia cechują się dużym zróżnicowaniem histologicznym i biologicznym. Łagodne guzy stanowią według różnych źródeł 60-75% wszystkich guzów śródpiersia, złośliwe ok. 25%. Zmiany położone w przednim przedziale śródpiersia częściej mają charakter złośliwy.