Ostre zapalenia gardła i migdałków
Piotr Rapiejko
Wstęp
Zapalenia błony śluzowej gardła i tkanki chłonnej należą do jednych z najczęstszych zapaleń w praktyce internistycznej, pediatrycznej i laryngologicznej. Proces zapalny prawie zawsze obejmuje błonę śluzową i utkanie chłonne gardła, różne jest tylko jego nasilenie. Większość ostrych infekcji gardła, zarówno wirusowych, jak i bakteryjnych, ma charakter samoograniczający.
Definicje
Tradycyjnie rozróżnia się:
- zapalenie gardła (pharyngitis), w którym dominuje odczyn ze strony błony śluzowej gardła
- zapalenie gardła z zajęciem tkanki chłonnej (tonsillitis, angina) dotyczy głównie migdałków (najczęściej podniebiennych).
W rzeczywistości zapalenie zawsze obejmuje nierozerwalnie i błonę śluzową, i tkankę chłonną.
Angina
Termin „angina” wprowadził Hipokrates na określenie choroby powodującej ból gardła.
Dziś pojęciem tym określa się ogólnoustrojową chorobę zakaźną z ostrym odczynem zapalnym w obrębie tkanki chłonnej pierścienia gardłowego. W praktyce internistycznej i pediatrycznej oraz laryngologicznej interpretacja tego terminu jest różna:
- w laryngologii rozumiany jest jako ostry stan zapalny migdałków podniebiennych, najczęściej o etiologii paciorkowcowej
- w pediatrii i w praktyce lekarzy rodzinnych określa każdą ostrą infekcję wirusową lub bakteryjną błony śluzowej i tkanki chłonnej gardła.
Z praktycznego punktu widzenia anginę należy uznać za ostry proces zapalny rozwijający się w tkance limfatycznej pierścienia chłonnego gardła, obejmujący również błonę śluzową.