Przeglądasz archiwalną treść publikacji „Wielka Interna. Pulmunologia” Zamów najnowsze wydanie
Podyplomie logo dark

Choroby współistniejące i ogólnoustrojowe następstwa POChP

Tadeusz Przybyłowski

Do chorób współistniejących i ogólnoustrojowych następstw przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) zalicza się najczęściej:

  • niedożywienie i osłabienie siły mięśniowej
  • choroby układu sercowo-naczyniowego
  • osteoporozę
  • zaburzenia metaboliczne
  • zaburzenia lękowe i depresję
  • współistnienie przewlekłej obturacyjnej choroby płuc oraz obturacyjnego bezdechu podczas snu (zespół nakładania).

Lekarze dość często spotykają się z tymi problemami, ale dokładna częstość ich występowania jest różnie oceniana przez poszczególnych autorów:

  • u ponad 50% chorych współistnieją 1-2 choroby
  • u 17% chorych współistnieją 3-4 choroby przewlekłe
  • 7% chorych choruje na ≥5 innych chorób
  • jedynie u 6% chorych na POChP nie stwierdza się innych przewlekłych problemów zdrowotnych.

Związek chorób współistniejących z hospitalizacjami

Ryzyko hospitalizacji

POChP jest częstą przyczyną hospitalizacji, szczególnie w starszych grupach wiekowych. Z badań prowadzonych w Ameryce Północnej wynika, że POChP jest główną przyczyną prawie 2% hospitalizacji, a w 7% wymieniana jest jako przyczyna dodatkowa. W grupie >65 r.ż. POChP jest główną lub jedną z podstawowych przyczyn ok. 20% hospitalizacji. W badaniu z udziałem prawie 46 tys. chorych na POChP obserwowanych przez kilka kolejnych lat wykazano, że najczęstszymi przyczynami hospitalizacji były:

  • niewydolność serca
  • zawał mięśnia sercowego
  • udar mózgu.

Ryzyko względne hospitalizacji z powodu choroby układu krążenia oceniono na 2,3, ale w przypadku niewydolności serca – na aż 5,5.

Czas trwania hospitalizacji

Choroby współistniejące istotnie wpływają również na czas trwania hospitalizacji. Kinnunen i wsp. po dokładnej analizie 152 tys. hospitalizacji chorych na POChP wykazali, że średni czas hospitalizacji chorego bez współistniejących chorób przewlekłych wynosi 7,7 dnia, a w razie ich współistnienia – 10,5 dnia.

Śmiertelność z powodu POChP

W latach 1970-2002 współczynnik zgonów z powodu chorób serca zmniejszył się o 52%, z powodu udaru mózgu o 63%, a z powodu wypadków o 41%. W tym samym czasie zaobserwowano wzrost śmiertelności z powodu POChP – o 102,8%. POChP jest czwartą co do częstości przyczyną zgonów dorosłych, a ok. 2020 r. prawdopodobnie przesunie się na trzecie miejsce. Niektórzy autorzy zwracają uwagę, że bezpośrednią przyczyną zgonu w wielu przypadkach nie jest POChP, tylko choroby współistniejące. POChP jako główną przyczynę zgonu wymienia się w 15-60% przypadków, choroby układu sercowo-naczyniowego w 14-40%, choroby nowotworowe w 7-60%, a inne choroby układu oddechowego w 4-26%.