Przewlekła niewydolność oddechowa
Sebastian Majewski, Maciej Ciebiada
Definicja
Przewlekła niewydolność oddechowa jest powikłaniem chorób rozwijających się przez miesiące lub lata i jest następstwem upośledzenia wymiany gazowej w płucach w aspekcie natleniania lub usuwania dwutlenku węgla z mieszanej krwi żylnej. Definiuje się ją na podstawie badania gazometrycznego krwi tętniczej, które pozwala podzielić ten stan na dwa typy:
- niewydolność oddechową częściową, przebiegającą z hipoksemią (typ I):
- PaO2 <60 mmHg (8 kPa)
- prawidłowe lub obniżone PaCO2
- niewydolność oddechową całkowitą, przebiegającą z hipoksemią i hiperkapnią (typ II):
- PaO2 <60 mmHg
- PaCO2 >45 mmHg (6 kPa).
Należy jednak podkreślić, że wartości graniczne prężności tlenu i dwutlenku węgla nie są sztywno ustalone i mają charakter orientacyjny, w rozpoznaniu trzeba również uwzględnić dane z wywiadu i badania przedmiotowego.
Epidemiologia
Nie ma dokładnych danych o częstości występowania przewlekłej niewydolności oddechowej ani częściowej lub całkowitej niewydolności oddechowej w populacji ogólnej.
Patofizjologia
Mechanizm upośledzenia czynności układu oddechowego i przewlekłej niewydolności oddechowej jest złożony. Można przyjąć, że układ oddechowy składa się z dwóch części:
- płuc, będących narządem wymiany gazowej
- pompy, która wentyluje płuca.
Do składowych pompy wentylacyjnej zaliczamy:
- ścianę klatki piersiowej wraz z mięśniami oddechowymi
- ośrodki oddechowe w obrębie ośrodkowego układu nerwowego
- połączenia centralnego ośrodka oddechowego z mięśniami oddechowymi (nerwy rdzeniowe i obwodowe).