Proces starzenia a czynność kory nadnerczy
Lucyna Papierska
Wstęp
Przez termin „adrenopauza” rozumiane jest najczęściej obniżanie się stężenia androgenów nadnerczowych (DHEA, DHEA-S) w surowicy. Nie są to jednak jedyne zmiany czynności kory nadnerczy w procesie starzenia. Procesy zachodzące z wiekiem w nadnerczach dotyczą całej ich kory i mogą wpływać na wydzielanie wszystkich trzech grup hormonów:
- glikokortykosteroidów
- androgenów nadnerczowych
- mineralokortykosteroidów.
Wraz z procesem starzenia się w ludzkich nadnerczach zachodzą zmiany morfologiczne, których następstwem są zmiany funkcji wydzielniczej. Najdłużej czynność zachowują komórki warstwy pasmowatej wydzielające glikokortykosteroidy. Większość komórek warstwy siatkowatej wydzielającej androgeny ulega apoptozie. W wyniku tych zmian u starzejących się ludzi stężenie kortyzolu w surowicy jest prawidłowe (choć znamiennie wyższe niż w młodości), podczas gdy stężenie androgenów nadnerczowych zmniejsza się. Czynność warstwy kłębkowatej jest natomiast wypadkową stanu kory nadnerczy, układu krążenia, nerek i wątroby oraz przyjmowanych leków.
Ważnym zagadnieniem jest zwiększająca się z wiekiem częstość występowania wykrywanych przypadkowo łagodnych, niewydzielających hormonów guzów nadnerczy. Wymagają one wnikliwej diagnostyki.