Przeglądasz archiwalną treść publikacji „Wielka Interna. Endokrynologia” Zamów najnowsze wydanie
Podyplomie logo dark

Diagnostyka laboratoryjna układu podwzgórzowo-przysadkowego

Jolanta Kunert-Radek

Hormony przedniego płata przysadki

Wstęp

Hormony przysadki oznacza się metodami radioimmunologicznymi i nieizotopowymi metodami immunoenzymatycznymi o wysokiej czułości i swoistości. Laboratorium ma obowiązek podawania przy każdym wyniku zakresu norm dla zastosowanej metody. Hormony przysadki oznacza się we krwi rano, na czczo – jest to ważne z uwagi na rytm dobowy wydzielania hormonów tropowych, szczególnie istotny przy oznaczaniu ACTH. Oznacza się stężenia:

  • hormonu wzrostu (GH – growth hormone)
  • prolaktyny (PRL)
  • tyreotropiny (TSH – thyroid stimulating hormone)
  • kortykotropiny (ACTH – adrenocorticotropic hormone)
  • gonadotropin (FSH – follicle stimulating hormone, folitropina i LH – lutinizing hormone, lutropina)
  • podjednostki α hormonów glikoproteinowych (wspólnej dla FSH, LH, TSH i hCG).

Laboratorium oznaczające dany hormon określa warunki pobrania (osocze lub surowica) i transportu próbek (czas i temperatura).

Wyniki oznaczeń hormonalnych należy interpretować łącznie z obrazem klinicznym i wynikami innych badań, włącznie z badaniami obrazowymi.

Wysokie stężenia hormonów tropowych

Wysokie stężenia hormonów tropowych:

  • pozwalają na wstępne rozpoznanie nadczynności przysadki, której towarzyszy wtórna nadczynność obwodowych gruczołów dokrewnych (np. zespół Cushinga zależny od ACTH, postać przysadkowa)
  • mogą być objawem niedoczynności obwodowych gruczołów wydzielania wewnętrznego (np. wysokie stężenie ACTH w chorobie Addisona)
  • mogą świadczyć o ektopowym wydzielaniu hormonów przysadkowych przez nowotwory (np. zespół Cushinga zależny od ACTH, postać ektopowa).