Wstęp

Badanie kliniczne, tradycyjnie dzielone na badanie podmiotowe i przedmiotowe, jest podstawą wstępnego rozpoznania choroby i planowania dalszego procesu diagnostycznego.

Wywiad chorobowy powinien zostać przeprowadzony tak, aby lekarz uzyskał informacje o dominujących objawach chorobowych i okolicznościach ich występowania. Ważne są informacje o dotychczasowym przebiegu choroby, innych chorobach przebytych i przyjmowanym leczeniu. Należy uwzględnić wywiad rodzinny, szczególnie pod kątem nagłych zgonów krewnych, zawałów mięśnia sercowego w młodym wieku, nadciśnienia tętniczego i chorób uwarunkowanych genetycznie (np. zespołu Marfana, kardiomiopatii).

Wnikliwe badanie podmiotowe w dużym stopniu stanowi o sukcesie postępowania lekarskiego.

GŁÓWNE OBJAWY CHORÓB SERCA

Ból w klatce piersiowej

Ból w klatce piersiowej jest jednym z głównych objawów choroby serca, może być jednak wywołany przez choroby innych narządów. Dokładnie zebrany wywiad ma kluczowe znaczenie i najczęściej sugeruje przyczynę dolegliwości bólowych w klatce piersiowej.

Przyczyny

Przyczynami bólu w klatce piersiowej mogą być:

• choroby serca i dużych naczyń
  • ból wieńcowy
    • ból dławicowy
    • ból zawałowy
  • ból w zapaleniu osierdzia
  • ból w tętniaku rozwarstwiającym aorty
  • ból w przebiegu zatorowości płucnej
  • ból w nadciśnieniu płucnym
• zapalenie lub skurcz przełyku
• choroby układu kostno-mięśniowego
• choroby opłucnej
• choroby śródpiersia
• choroby kręgosłupa szyjnego i piersiowego (ból promieniujący)
• nerwobóle
• choroby narządów jamy brzusznej (ból promieniujący).

Pytania precyzujące

W czasie wywiadu należy próbować określić:

• charakter i nasilenie bólu
• lokalizację i kierunek promieniowania bólu
• okoliczności wystąpienia, czynniki wyzwalające i czas trwania bólu
• reakcję na leki, zwłaszcza azotany
• objawy towarzyszące (poty, nudności, kołatanie serca, zasłabnięcia).

Ból wieńcowy

Przyczyną dolegliwości w klatce piersiowej może być niedokrwienie lub zawał mięśnia sercowego spowodowany niewystarczającym w stosunku do zapotrzebowania dopływem tlenu do mięśnia sercowego. Najczęstszą przyczyną jest zwężenie tętnic wieńcowych spowodowane zmianami miażdżycowymi, ale do objawów niedokrwienia może dojść w każdej sytuacji zmniejszającej dopływ utlenowanej krwi (np. skurcz tętnic, rozwarstwienie aorty obejmujące tętnice wieńcowe, mostki mięśniowe, zatorowość) albo zwiększającej zapotrzebowanie na tlen (np. sepsa, nadczynność tarczycy, niedokrwistość, tachyarytmie).

Charakter i nasilenie bólu wieńcowego