Przeglądasz archiwalną treść publikacji „Wielka Interna. Kardiologia” Zamów najnowsze wydanie
Podyplomie logo dark

Migotanie przedsionków

Edward Koźluk, Grzegorz Opolski

Definicja

Migotanie przedsionków (AF – atrial fibrillation) jest tachyarytmią nadkomorową, którą cechuje nieskoordynowana czynność elektryczna przedsionków o częstości >350/min, przewodzona nieregularnie do komór. Migotanie prowadzi do utraty efektywnej czynności skurczowej przedsionków.

Epidemiologia

Migotanie przedsionków jest najczęstszą tachyarytmią przedsionkową i trzecią pod względem częstości występowania (po przedwczesnych pobudzeniach nadkomorowych i komorowych) arytmią serca. Liczba hospitalizacji z powodu migotania przedsionków jest znacznie większa niż z powodu innych zaburzeń rytmu serca.

Badania epidemiologiczne wykazują znaczne zróżnicowanie częstości jej występowania w zależności od wieku, stanu zdrowia badanej populacji i sposobu oceny. Częstość występowania arytmii w populacji ogólnej ocenia się na 0,4-1%, przy czym wzrasta ona z wiekiem – po 80 r.ż. jest to już ok. 8%. W pierwszych 20 latach życia migotanie przedsionków jest obserwowane bardzo rzadko.

Jeśli nie można ustalić przyczyny migotania przedsionków, określa się je mianem samoistnego. Ryzyko migotania przedsionków zwiększają:

  • choroba układu krążenia (średnio 3-5-krotnie):
    • nadciśnienie tętnicze (najczęstszy czynnik poprzedzający migotanie przedsionków, występuje u prawie połowy chorych z migotaniem przedsionków)
    • choroba wieńcowa (2-krotnie)
    • choroba reumatyczna serca (w przeszłości główna przyczyna migotania przedsionków – zwiększa ryzyko kilkanaście razy)
    • wady serca, szczególnie stenoza i niedomykalność zastawki mitralnej oraz ubytki w przegrodzie międzyprzedsionkowej
    • niewydolność serca
    • kardiomiopatie (zwłaszcza rozstrzeniowa)
    • zespół chorego węzła zatokowego
    • choroby układowe z zajęciem serca (skrobiawica, sarkoidoza)
    • zapalenie mięśnia sercowego
    • zapalenie osierdzia
    • nowotwory serca (pierwotne i przerzuty)
  • zaburzenia elektrolitowe
  • działanie toksyn (np. nikotyny, alkoholu, tlenku węgla, marihuany, amfetaminy)
  • zatorowość płucna
  • inne choroby płuc
  • nadczynność tarczycy
  • zakażenie
  • znieczulenie ogólne
  • zespół po kardiotomii
  • guz chromochłonny
  • otyłość.

Podkreśla się również, że migotanie przedsionków może prowadzić do rozwoju kardiomiopatii tachyarytmicznej, a przez to do niewydolności serca. Przewlekłe migotanie przedsionków występuje u ok. 20% chorych z zastoinową niewydolnością serca (niezależnie od jej przyczyny).

Badania populacji Framingham wskazują na postępujący wzrost częstości występowania migotania przedsionków, zwłaszcza w populacji mężczyzn >75 r.ż. Związane jest to ze starzeniem się populacji oraz paradoksalnie z poprawą skuteczności leczenia chor...