Definicja

Migotanie przedsionków (AF – atrial fibrillation) jest tachyarytmią nadkomorową, którą cechuje nieskoordynowana czynność elektryczna przedsionków o częstości >350/min, przewodzona nieregularnie do komór. Migotanie prowadzi do utraty efektywnej czynności skurczowej przedsionków.

Epidemiologia

Migotanie przedsionków jest najczęstszą tachyarytmią przedsionkową i trzecią pod względem częstości występowania (po przedwczesnych pobudzeniach nadkomorowych i komorowych) arytmią serca. Liczba hospitalizacji z powodu migotania przedsionków jest znacznie większa niż z powodu innych zaburzeń rytmu serca.

Badania epidemiologiczne wykazują znaczne zróżnicowanie częstości jej występowania w zależności od wieku, stanu zdrowia badanej populacji i sposobu oceny. Częstość występowania arytmii w populacji ogólnej ocenia się na 0,4-1%, przy czym wzrasta ona z wiekiem – po 80 r.ż. jest to już ok. 8%. W pierwszych 20 latach życia migotanie przedsionków jest obserwowane bardzo rzadko.

Jeśli nie można ustalić przyczyny migotania przedsionków, określa się je mianem samoistnego. Ryzyko migotania przedsionków zwiększają:

• choroba układu krążenia (średnio 3-5-krotnie):
  • nadciśnienie tętnicze (najczęstszy czynnik poprzedzający migotanie przedsionków, występuje u prawie połowy chorych z migotaniem przedsionków)
  • choroba wieńcowa (2-krotnie)
  • choroba reumatyczna serca (w przeszłości główna przyczyna migotania przedsionków – zwiększa ryzyko kilkanaście razy)
  • wady serca, szczególnie stenoza i niedomykalność zastawki mitralnej oraz ubytki w przegrodzie międzyprzedsionkowej
  • niewydolność serca
  • kardiomiopatie (zwłaszcza rozstrzeniowa)
  • zespół chorego węzła zatokowego
  • choroby układowe z zajęciem serca (skrobiawica, sarkoidoza)
  • zapalenie mięśnia sercowego
  • zapalenie osierdzia
  • nowotwory serca (pierwotne i przerzuty)
• zaburzenia elektrolitowe
• działanie toksyn (np. nikotyny, alkoholu, tlenku węgla, marihuany, amfetaminy)
• zatorowość płucna
• inne choroby płuc
• nadczynność tarczycy
• zakażenie
• znieczulenie ogólne
• zespół po kardiotomii
• guz chromochłonny
• otyłość.
  
  

Podkreśla się również, że migotanie przedsionków może prowadzić do rozwoju kardiomiopatii tachyarytmicznej, a przez to do niewydolności serca. Przewlekłe migotanie przedsionków występuje u ok. 20% chorych z zastoinową niewydolnością serca (niezależnie od jej przyczyny).

Badania populacji Framingham wskazują na postępujący wzrost częstości występowania migotania przedsionków, zwłaszcza w populacji mężczyzn >75 r.ż. Związane jest to ze starzeniem się populacji oraz paradoksalnie z poprawą skuteczności leczenia chor...