Przeglądasz archiwalną treść publikacji „Wielka Interna. Kardiologia” Zamów najnowsze wydanie
Podyplomie logo dark

Monitorowanie EKG metodą Holtera

Jerzy Krzysztof Wranicz, Rafał Baranowski

Wstęp

Monitorowanie EKG metodą Holtera służy do ciągłej rejestracji sygnału elektrokardiograficznego przez 24 godziny lub dłużej. Rejestracja zapisu nie przeszkadza w zwykłej codziennej aktywności, można więc powiązać zmiany w EKG z aktywnością pacjenta lub objawami, np. kołataniem serca, omdleniami, osłabieniem, bólem w klatce piersiowej itd. Prawdopodobieństwo odnalezienia nieprawidłowości w EKG jest o wiele większe, gdy zapis jest monitorowany przez 24 godziny niż podczas standardowego badania, w którym czynność elektryczną serca rejestruje się średnio zaledwie minutę (a 24-godzinna rejestracja EKG obejmuje około 100 tys. ewolucji rytmu serca). Niektóre nieprawidłowości mogą zaś pojawić się tylko w określonych okolicznościach, np. podczas snu, wysiłku, stresu.

Pierwszej prezentacji metody dokonano w 1961 r. Rozwój techniczny w ostatnim półwieczu zaowocował:

  • zmniejszeniem wagi rejestratora (z 40 kg do <100 g)
  • zwiększeniem z jednego do dwunastu liczby odprowadzeń, chociaż standardowo najczęściej stosuje się trzy
  • wydłużeniem rejestracji nawet do kilkunastu dni
  • zastąpieniem rejestracji analogowej technikami cyfrowymi
  • poprawieniem efektywności i algorytmów analizy zapisów – dzięki zastosowaniu komputerów odbywa się ona szybciej
  • rozszerzeniem możliwości analizy zapisu EKG m.in. o ocenę działania stymulatorów serca, ocenę zmienności rytmu zatokowego, turbulencji rytmu zatokowego, odstępu QT, późnych potencjałów, badań bezdechu sennego
  • wprowadzeniem rozwiązań sieciowych umożliwiających przesyłanie zapisów do ośrodków, w których są analizowane, z możliwością archiwizowania zapisów.

Wykorzystanie sieci komputerowych do przesyłania danych pozwala na szerokie stosowanie 24-godzinnej rejestracji EKG metodą Holtera w gabinetach lekarzy pierwszego kontaktu, poradniach internistycznych i szpitalach niezatrudniających fachowców specjalizujących się w ocenie zapisów holterowskich. Przesłanie 24-godzinnego zapisu EKG do ośrodka referencyjnego pozwala na wiarygodną interpretację badania i znacznie zwiększa jakość oceny. Jedynym istotnym ograniczeniem jest nierefundowanie tych badań przez NFZ.

Wskazania

Podział wskazań do badania holterowskiego według ACC/AHA z 1999 r. (dokument nie był od tego czasu aktualizowany) przedstawiają tabele 1-6. Wskazania do rejestracji EKG metodą Holtera można podzielić na:

  • diagnostyczne (przy podejrzeniu zaburzeń rytmu, przewodzenia i niedokrwienia)
  • związane z oceną:
    • farmakoterapii (np. ocena skuteczności kontroli częstości rytmu serca u pacjenta z migotaniem przedsionków)
    • po zabiegach ablacji migotania przedsionków i innych arytmii
    • funkcjonowania urządzeń wszczepialnych (stymulatorów i kardiowerterów-defibrylatorów)
  • prognostyczne:
    • ocena rokowania na podstawie analizy zmienności rytmu, występowania arytmii, zmian odcinka ST i QT, oceny zmienności rytmu zatokowego (HRV) i turbulencji rytmu zatokowego (HRT) jako uzupełnienie standardowej oceny ryzyka nagłego zgonu sercowego (stosowane przede wszystkim w badaniach naukowych).