Wstęp

Piersiowa aorta zstępująca to odcinek tego naczynia o długości 20-25 cm rozpoczynający się poniżej odejścia lewej tętnicy podobojczykowej, a kończący na wysokości rozworu aortalnego przepony. Od aorty w tym segmencie odchodzą parzyste tętnice międzyżebrowe zaopatrujące ścianę klatki piersiowej oraz górną część rdzenia kręgowego.

Bardzo istotnym naczyniem jest nieparzysta i o niestałym przebiegu tętnica Adamkiewicza, odchodząca pośrednio od jednej z tętnic międzyżebrowych lub lędźwiowych na wysokości Th9-Th12 i wnikająca przez otwór międzykręgowy do kanału rdzeniowego na wysokości Th10-L2. Zaopatruje ona stożek rdzenia kręgowego. Uszkodzenie tej trudnej do zidentyfikowania tętnicy skutkuje niedokrwieniem stożka rdzenia kręgowego, co powoduje niedowład spastyczny kończyn dolnych i zaburzenia wszystkich rodzajów czucia. Takimi powikłaniami grozi leczenie chirurgiczne lub wewnątrznaczyniowe tętniaków i rozwarstwień aorty piersiowej zstępującej, które są najczęstszą patologią wymagającą zabiegów w tym segmencie naczyniowym.

Definicja

Tętniaki aorty piersiowej dzielimy na prawdziwe i rzekome. Osobnym, choć pokrewnym zagadnieniem jest rozwarstwienie aorty piersiowej typu Stanford B.

Tętniaki prawdziwe

Tętniaki prawdziwe powstają w przebiegu zmian degeneracyjnych ściany aorty. Z uwagi na morfologię dzielimy je na:

• wrzecionowate, gdzie mamy do czynienia z poszerzeniem światła całej aorty na pewnym jej odcinku
• workowate, gdy uwypukleniu ulega tylko część ściany.

Tętniaki rzekome

Tętniaki rzekome (pseudotętniaki) są najczęściej powikłaniem tępego urazu klatki piersiowej, spowodowanego wypadkami komunikacyjnymi lub upadkiem z wysokości, rzadziej urazem jatrogennym. Do tętniaków rzekomych zaliczamy także tętniaki zespoleniowe po otwartych operacjach naprawczych aorty, gdyż ich ścianę stanowi zorganizowany, zwłókniały krwiak.

Rozwarstwienie aorty piersiowej typu Stanford B

Ten typ rozwarstwienia rozpoczyna się poniżej odejścia lewej tętnicy podobojczykowej. W przypadku przewlekłego rozwarstwienia dochodzi najczęściej do tętniakowatego poszerzenia całej aorty zstępującej, a także aorty brzusznej.

Epidemiologia

Występowanie tętniaków prawdziwych aorty piersiowej szacuje się rocznie na 5-6 przypadków na 100 tys. osób w populacji, co ekstrapolowane na populację polską daje >2200 przypadków. Tętniaki prawdziwe aorty piersiowej zstępującej w blisko 90% stwierdzane są w 6 lub 7 dekadzie życia.

Pourazowe tętniaki spotykane są w każdym wieku, ale najczęściej u ludzi młodych. Stosunkowo zróżnicowane są dane dotyczące rozwarstwienia aorty. Tu częstość występowania ocenia się na 5-30 przypadków rocznie na milion. Są to dane epidemiologiczne ...