Wstęp

Rocznie w Europie i Stanach Zjednoczonych rejestruje się około 900 000 nagłych zgonów sercowych (SCD). Ofiary nagłej śmierci sercowej to w znacznym odsetku ludzie w sile wieku, wcześniej uważani za zdrowych. Nagły zgon sercowy jest jednym z głównych wyzwań dla lekarzy i systemów opieki zdrowotnej w krajach wysoko uprzemysłowionych. Dlatego przeznacza się duże nakłady na poszukiwanie czynników ryzyka SCD i rozwijanie profilaktyki nagłej śmierci sercowej. Najważniejszą przyczyną SCD w populacji jest choroba niedokrwienna serca. Dlatego działania mające na celu obniżenie częstości występowania choroby wieńcowej są jednocześnie działaniami, które dadzą wyraźny spadek liczby nagłych zgonów sercowych.

Definicja

Nagły zgon sercowy (SCD) jest naturalną śmiercią spowodowaną przyczynami sercowymi, manifestującą się nagłą utratą świadomości i zgonem do jednej godziny od wystąpienia objawów chorobowych. Decydującą rolę odgrywa tutaj czas oraz nagłe i niespodziewane wystąpienie zgonu, natomiast choroba serca może być wcześniej znana lub nie.

Epidemiologia (częstość występowania, częstość powikłań, śmiertelność, grupy ryzyka, trendy epidemiologiczne)

Nagłe zgony to 12-20% wszystkich zgonów naturalnych. Nagłe zgony sercowe stanowią około 88% wszystkich zgonów nagłych. Wśród SCD zdecydowanie przeważają nagłe zgony arytmiczne. Ryzyko nagłego zgonu sercowego w populacji wynosi 0,1% rocznie i wzrasta z wiekiem. Wśród osób do 30 roku życia jest ono bardzo małe i wynosi 0,001% rocznie (1 SCD na 100 000 osób na rok). Sytuacja zmienia się w populacji po 35 roku życia, kiedy ryzyko SCD istotnie wzrasta – do 0,1-0,2% rocznie (1 nagły zgon sercowy na 500-1000 osób na rok).

Częstość nagłych zgonów sercowych w różnych patologiach waha się od 0,1% rocznie dla osób z zespołem WPW przez 2-4% w populacji chorych z kardiomiopatią przerostową po 20% rocznie u osób po przebytym epizodzie nagłego zatrzymania krążenia.

Większość SCD ma miejsce w domu (około 80%), przy czym w połowie przypadków ofiara jest sama. Zabiegi reanimacyjne podejmowane są w nie więcej niż 20% przypadków SCD (Rejestr Maastricht). W badaniach populacji miejskich (Rejestr Heidelberg) do oddziałów intensywnej opieki medycznej przyjmowano 38% pacjentów po epizodzie SCD, z których blisko połowa (14%) była wypisywana ze szpitala, a 12% chorych przeżywało rok po przerwanym epizodzie SCD.

Wśród ofiar SCD dominującą patologią jest choroba wieńcowa (80%), u kolejnych 15% przyczyną nagłego zgonu jest kardiomiopatia. W pozostałych przypadkach przyczyną SCD są zmiany zapalne, wrodzone anomalie naczyń wieńcowych, wady serca, drogi dodatk...