Wstęp

Ultrasonograficzna ocena naczyń jest bardzo skuteczną nieinwazyjną metodą diagnostyczną, nadal często stosowaną mimo rozwoju spiralnej wielorzędowej tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego. Pozwala na skuteczną oraz powtarzalną ocenę tętnic i żył, a jej dodatkową zaletą jest możliwość wykonania badania przy łóżku chorego.

Technika badania

Ocena naczyń obwodowych w badaniu ultrasonograficznym wymaga stosowania aparatów pozwalających na ocenę przepływu metodą Dopplera. Podstawą badania jest jednak prawidłowe uwidocznienie naczynia. Stosujemy obrazowanie typu B w dwóch wymiarach (2D), w skali szarości o 256 odcieniach.

Głowice ultrasonograficzne

Do badania naczyń powierzchownych wykorzystujemy głowice liniowe o częstotliwości 5-10 MHz i długości czoła 40-50 mm.

Do badania naczyń w obrębie jamy brzusznej stosowane są głowice typu convex o częstotliwości 3,5 MHz.

Obraz naczyń w USG

Naczynie w warunkach prawidłowych widoczne jest jako przestrzeń bezechowa.

Przepływ oceniamy, stosując doplera impulsowego (pw – pulsed wave) lub kolorowe obrazowanie przepływu (kolorowy dopler). Kolor, którym zakodowany jest przepływ krwi, zależy od kierunku przepływu krwi w stosunku do głowicy (górny kolor ze skali barwnej odpowiada przepływowi do głowicy, dolny – przepływowi od głowicy). Odcień zależy od prędkości – im kolor jaśniejszy, tym przepływ szybszy.

Dopler mocy (power) rejestruje energię niesioną przez erytrocyty. Nie pozwala na ocenę ani kierunku, ani prędkości, ale umożliwia precyzyjną lokalizację wolnych przepływów, ocenę powierzchni blaszek miażdżycowych itp.

Połączenie obrazowania 2D i doplera impulsowego nazywamy duplex dopler, a jeśli dołączymy kolorowe obrazowanie przepływu – triplex dopler.

Zasady badania

Podstawową metodą jest połączenie oceny morfologicznej naczynia (2D) i badania doplerowskiego z wykorzystaniem techniki impulsowej. Technika ta pozwala na analizę prędkości przepływu w ocenianym miejscu wyznaczonym przez bramkę doplerowską.

Obrazowanie przepływu

W celu szczegółowej oceny przepływu wskazane jest obrazowanie kolorowe. Umożliwia ono obrazowanie średnicy kanału przepływu i pozwala na wyznaczenie miejsca najszybszego przepływu, w którym należy dokonać pomiaru prędkości. Badanie kolorowym doplerem uwidacznia kierunek przepływu, co pozwala na precyzyjną korekcję kąta pomiaru prędkości w badaniu doplerem impulsowym.

Rodzaje przepływu

Przepływ w naczyniach obwodowych zależy od typu łożyska, jakie dane naczynie zaopatruje. Wyróżniamy przepływ