Wstęp

Medycyna nuklearna wykorzystuje znakowane radioizotopowo związki chemiczne o znanych właściwościach farmakokinetycznych. Ich rozkład obrazuje czynność badanego narządu, dlatego każde badanie radioizotopowe ma charakter czynnościowy. Obecnie wykonuje się wiele badań radioizotopowych umożliwiających nieinwazyjną diagnostykę chorób serca (tab. 1).

Wentrykulografia radioizotopowa

W praktyce badanie wykonuje się, aby określić frakcję wyrzutową komór serca, głównie lewej komory. Badanie można wykonać w spoczynku i podczas wysiłku fizycznego lub po stymulacji farmakologicznej (np. dobutaminą). Zaletą jest powtarzalność, nieinwazyjność, dostępność i stosunkowo niska cena. Obecnie – dzięki powszechnemu zastosowaniu echokardiografii – wentrykulografię radioizotopową wykonuje się rzadziej.

Technika badania

Badanie polega na podaniu pacjentowi markerów znakujących krwinki czerwone. Wyznakowane erytrocyty pozwalają uwidocznić zbiorniki krwi, w tym poszczególne jamy serca. Badanie przeprowadza się metodą bramkowania zapisem EKG. W trakcie akwizycji cykle pracy serca dzielone są na okresy (przeważnie 8-16). Radioaktywność zarejestrowana w danym okresie uzyskiwana jest po ich zsumowaniu podczas kolejnych skurczów i rozkurczów. W efekcie otrzymuje się zbiorczy obraz 600 cykli pracy serca. Pozwala to na uzyskanie dynamicznego zapisu zmian radioaktywności w rzucie komór, a tym samym istotnych klinicznie parametrów:

• frakcji wyrzutowej
• ruchomości ścian lewej i prawej komory
• szybkości napełniania.

Badanie z użyciem techniki pierwszego przejścia

Badanie można również wykonać, stosując tzw. technikę pierwszego przejścia. Polega ona na jednorazowym dożylnym podaniu radiofarmaceutyku w małej objętości płynu i ocenie przepływu tego bolusa przez jamy serca. Zaletą jest krótki czas trwania (rejestruje się kilka cykli pracy serca) oraz możliwość oznaczenia frakcji nawet przy niemiarowym rytmie serca, wadą – mała liczba zliczeń, istotnie zmniejszająca dokładność wyniku.

Wskazania

Najważniejsze wskazania do badania przedstawia tabela 2 Wentrykulografia umożliwia:

• ocenę funkcji mięśnia sercowego i jej upośledzenia
• monitorowanie leczenia choroby niedokrwiennej serca i niewydolności serca
• ocenę czynności serca w kardiomiopatiach oraz w trakcie stosowania leków kardiotoksycznych
• ocenę rezerwy funkcjonalnej w trakcie wysiłku fizycznego.

Wentrykulografia jako uzupełnienie echokardiografii

Badanie jest wskazane u chorych, u których istnieją różnego typu przeszkody fizyczne utrudniające badanie echokardiograficzne, np. zniekształcenie klatki piersiowej, rozedma płuc, otyłość. Obliczanie frakcji wyrzutowej i objętości na postawie went...